آشنایی با ترموستات تابلو برق و کارایی آن
ترموستات تابلو برق
از آن جایی که تجهیزات برقی به گرما حساسیت زیادی دارند، ترموستات ها نقش مهمی برای کمک به عملکرد بهتر این تجهیزات و هم چنین وظیفه سالم نگه داشتن آن ها را بر عهده دارند.
ترموستاتها یا همان کنترل کننده های دما، دستگاه هایی هستند که به جهت سنجش و تنظیم دمای هوا، دمای مایعاتی مانند آب یا فرایندهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرند.
دماسنج ها یا ترمومترها مقدار قابل قرائت دما را مشخص می کنند و بر این اساس ترموستات ها به جهت انجام اقداماتی از نوع افزایش یا کاهش دما جهت رسیدن به نقطه ی مطلوب دمایی از نقطه ی کنونی طراحی می شوند. ترموستات ها در محصولات و صنایع مختلفی کاربرد دارند که بسیاری از آن ها کالاهای مصرفی شناخته شده ای می باشند.
ترموستات تابلو برق یک قطعه الکترونیکی برای کنترل دما می باشد و می تواند به خوبی و با ایمنی از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی دیگر در برابر دما محافظت کند. از مهم ترین کاربردهای این قطعه می توان به کنترل دمای اتاق و محیط، کنترل دمای داخلی تابلو برق، کنترل دمای داخل موتورها و یا هر قسمتی که باید دمای آن کنترل شود، اشاره کرد. در حالت کلی ترموستات (thermostat) وظیفه کنترل دما را بر عهده داشته و دارای انواع مختلف و با کارایی های مختلف می باشد.
تأثیر ترموستات در تابلو برق
گفتیم که با توجه به حساسیت بالای سیستم های برقی در برابر گرمای ناشی از محیط و هم چنین گرمای ناشی از کارکرد اجزای موجود در خود تابلو، تهویه مناسب تابلو بسیار مهم می باشد و امر الزامی در این مسئله، وجود ترموستات برای حس دمای موجود و اعلام فرمان به کارکرد فن های تهویه هوا می باشد.
ترموستات تابلویی چیست؟
ترموستات تابلویی یا همان ترموستات فن، کنترل کننده الکتریکی خودکاری است برای تنظیم دما در فضای بسته تابلو یا سلول تابلو که معمولاً آن را به دستگاه های گرم ساز (هیتر( یا سرد ساز (فن تابلویی) متصل می کنند تا با قطع و وصل کردن دستگاه، دمای فضا را در دمای تنظیم شده ثابت نگه دارد. زمانی که دما به نقطه تنظیم برسد، مدار برقی دستگاه توسط انواع ترموستات قطع می شود و هنگامی که دما ۳ الی ۵ درجه از نقطه تنظیم پایین تر برود، دوباره مدار را وصل می کند و دستگاه روشن می گردد. ترموستات تابلویی به روش های مختلفی ممکن است ساخته شود و امکان دارد از انواع سنسور‌ها برای سنجش دما استفاده کند.
هیدروستات تابلویی چیست؟
برای اطلاع بیشتر باید بدانید که رطوبت سنج یا به عبارت دیگر نم سنج که با اسم هیدروستات تابلویی شناخته می شود، وسیله ای است که از آن برای اندازه گیری مقدار رطوبت موجود در هوا می توان استفاده کرد. رطوبت نسبی که به حداکثر رطوبتی که یک میزان هوا می تواند در دمای مشخص داشته باشد گفته می شود، مقدار رطوبت موجود در یک حجم هوا با دمای مشخص را به صورت درصد RHبیان می کند.
انواع ترموستات تابلو برق
گفتیم که ترموستات صنعتی آنالوگ انواع مختلفی دارند، اما مهم ترین ترموستات هایی که در تابلو برق مورد استفاده قرار می گیرند شامل دو نوع محیطی و ترموکوپل دار آن هستند. در ادامه به بررسی این دو مدل ترموستات می پردازیم:
ترموستات محیطی یا اتاقی:
این نوع از ترموستات تابلو برق همان طور که از نامش پیدا است، برای کنترل دمای محیط های بسته مورد استفاده قرار می گیرد. مثلاً کنترل دمای یک اتاق و یا دمای داخل تابلو برق از کاربردهای ترموستات محیطی است. ترموستات محیطی مکانیزم ساده ای دارد و از قسمت های اصلی تشکیل شده است که در زیر آن ها را معرفی می کنیم:
قسمت مربوط به تغذیه برق، درجه تنظیم کننده دما، کنتاکت باز و بسته که برای کنترل فن یا هیتر به کار می رود.
برای شناخت بیشتر این ترموستات تصور کنید تصمیم داریم دمای اتاق را روی 20 درجه تنظیم کنیم. در این حالت، ترموستات در داخل تابلو برق نصب می گردد و هر زمان که دمای اتاق از 20 درجه بالاتر برود، کنتاکت آن وارد عمل خواهد شد. به این شکل که به کنتاکتور متصل به فن فرمان می دهد که هوای گرم داخل اتاق یا تابلو برق را خارج کند و دمای هوا را کاهش دهد.
ترموستات ترموکوپل دار:
در مبحث قبلی ترموستاتی که معرفی کردیم برای محیط هایی با دمای حداکثر 60 درجه مورد استفاده قرار می گرفت. حالا تصور کنید که ما بخواهیم دمای یک کوره را کنترل کنیم و آن را در دمای 200 درجه نگه داریم. واضح است که در چنین شرایطی ترموستات قبلی جواب نمی دهد و دمای کوره، ترموستات قبلی را ذوب می کند. به همین دلیل در این شرایط باید از ترموستاتی استفاده شود که دارای ورودی ترموکوپل می باشد.
ترموکوپل یک نوع سنسور است که برای اندازه گیری دما مورد استفاده قرار می گیرد. این سنسور از دو نوع فلز غیر هم جنس تشکیل شده است که از یک طرف به هم وصل بوده و از طرف دیگر آزاد هستند. برای اندازه گیری دما، به محل اتصال این دو فلز حرارت وارد می شود و به این صورت در دو سر آزاد فلزها، برق تولید خواهد شد.
این به آن معناست که با حرارت دادن به محل اتصال فلزها، اختلاف پتانسیلی در دو سر آن ها به وجود می آید که این اختلاف پتانسیل به وجود آمده، تابع میزان حرارت است. به همین جهت می توان با بررسی ولتاژ خروجی، درجه حرارتی که به ترموکوپل وارد شده را تعیین کرد.
نکات اساسی در خرید ترموستات تابلو برق
در زمان خرید ترموستات تابلو برق باید به چند نکته خاص و مهم توجه داشته باشید. چون که کیفیت این قطعه نقش مهمی در سلامت تابلو برق و دیگر تجهیزات تابلو دارد. یک ترموستات استاندارد و با کیفیت باید از ویژگی های زیر برخوردار باشد:
- راحتی در نصب
- ابعاد مناسب و استاندارد
- قابلیت اندازه گیری حرارت و رطوبت محیط در یک زمان
- داشتن قابلیت درجه حرارت کارکرد مناسب (محدوده درجه حرارت مناسب بین منفی 40 درجه تا مثبت 70 درجه سانتی گراد)
- دسترسی مستقیم به ترمینال های ورودی
- توانایی بالای کلید زنی
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم در مورد آشنایی با انواع ترموستات صنعتی و کارایی آن صحبت کنیم. همان طور که مطالعه کردید، این قطعه جهت کنترل دمای تابلو برق و دیگر تجهیزات کاربرد دارد و می تواند به خوبی دمای محیط را در حد نرمال نگه دارد.
