تفاوت رله معمولی با رله مخابراتی چیست؟

امروزه وسایل و تجهیزات برقی گوناگونی به وجود آمده است که برای زندگی بشر ضروری بوده و در واقع بدون آن ها رفاه ما به خطر می افتد. این وسایل برقی خود از قطعات خاصی تشکیل شده است که تمامی آن ها دست به دست یک دیگر داده و عملکرد وسیله مورد نظر را شامل می شوند. یکی از جمله قطعاتی که در وسایل برقی به خصوص در زمینه برق صنعتی کاربرد فراوان دارد، رله است. رله ها خود انواع و اقسام بسیار مختلفی داشته که هر کدام از آن ها برای یک کاربری خاص مناسب می باشند. در این مقاله از وب سایت آژند برق قصد داریم تا به بررسی تفاوت رله معمولی با رله مخابراتی بپردازیم و اطلاعات جامعی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مقاله با آژند برق همراه باشید.

رله چیست؟

در مقالات گذشته درباره رله ها و انواع آن ها صحبت های بسیاری کرده ایم. در این مطلب نیز درباره رله و نحوه عملکرد آن ها نیز برای شما نکات مهمی را بیان خواهیم کرد. لازم به ذکر می باشد که رله یک وسیله الکترونیکی یا برقی است که از آن در تجهیزات و لوازم مختلفی استفاده می شود. این قطعه الکترونیکی قابلیت ایمنی و کلید زنی به صورت اتوماتیک یا خودکار را دارا بوده و می تواند در مدارهای مختلف الکتریکی مورد استفاده قرار بگیرد. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که رله زمانی که یک سیگنال مانند تغییرات فشار یا ولتاژ را دریافت می‌ نماید، کنتاکت‌ های بار الکتریکی را بسته یا باز خواهد کرد.

همان گونه که اشاره کرده ایم، رله ها در مدارهای الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد و ممکن است هم زمان از چند نوع آن ها استفاده شود. مدارهایی که در آن ها رله کار گذاشته می شود، به کنترل نیاز دارند و این موضوع به صورت معمول با کمک سیگنال ‌های دریافتی به وقوع خواهد پیوست.

استفاده از رله مزایای بسیاری را به همراه خواهد داشت و همین امر سبب شده است تا از این قطعه الکتریکی در وسایل و تجهیزات مختلف استفاده های بی شماری شود. قابل ذکر است که یکی از مزیت‌ های بسیار مهم رله ها، خودکار بودن آن می باشد. این موضوع بدان معنا است که بدون نیاز به دخالت انسان یک رله می تواند مدار را قطع یا وصل نماید. برای آن که رله بتواند در قطع و وصل مدار شرکت کند، به سیگنال‌ های متعددی نیاز بوده و این سیگنال می ‌تواند قوی یا ضعیف باشد، اما نکته بسیار مهمی که وجود دارد، این است که قوی یا ضعیف بودن سیگنال در عملکرد رله، زیاد تفاوتی خاصی ایجاد نخواهد کرد. اجزای تشکیل دهنده‌ی یک رله به صورت معمول به شکل منطقی تنظیم و جای گذاری خواهند شد.در ادامه به بررسی رله معمولی و رله مخابراتی خواهیم پرداخت. با آژند برق همراه باشید.

رله معمولی چیست؟

می توان اذعان داشت که رله معمولی یک کلید تبدیل است اما با کلیدهای معمولی تفاوت هایی دارد. باید بیان شود که در کلید تبدیل به یک انسان نیاز است تا بتواند با نیروی دست خود کلید را فشار داده و کاری خاص را در مدار الکتریکی مورد نظر انجام دهد. اما در رله ها یک جریان برق می تواند سبب تغییر حالت این رله شود. یعنی ما یک ولتاژ برق را به رله می دهیم و رله می تواند کلید تبدیلی را که در داخل آن تعبیه شده است، برای ما خاموش و روشن نماید.

نکته بسیار مهمی که وجود دارد، این است که در رله های الکترومکانیکی، این ولتاژی که ما به رله می دهیم تا رله فعال شود، به صورت معمول یک ولتاژ اندک یا کوچک به شمار می آید اما کلیدی که در داخل رله تغییر حالت پیدا می کند، می تواند جریان بزرگی را برای ما قطع و وصل کرده و عملکرد مدار را کنترل کند.

لازم به ذکر می باشد که رله های معمولی خود به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند که هر کدام از آن ها برای یک وسیله یا یک مدار خاص مورد استفاده قرار می گیرد. در زیر به انواع و اقسام رله های معمولی اشاره کرده ایم. این تقسیم بندی فقط برای رله های معمولی بوده و شامل رله های حفاظتی نمی گردد.

• رله سنجشی
• رله زمانی
• رله جهت یاب
• رله جامد
• رله حرارتی

رله مخابراتی چیست؟

یکی از رله هایی که در مدارهای خاص مورد استفاده قرار می گیرد، رله مخابراتی است که اندازه آن نسبت به سایر رله ها کوچک تر بوده و کارایی بسیار بالایی دارد به علاوه این رله نیز به عنوان یک رله الکترونیکی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. رله های مخابراتی در مقایسه با سایر مدل های رله، کمی حساس تر می باشند به دلیل آن که نمی تواند جریان و ولتاژ زیادی را از خود عبور دهد. اما با این حال نیز سرعت قطع و وصل جریان در آن ها بیشتر از سایر رله ها می باشد و این یک مزیت بسیار مهم برای رله مخابراتی محسوب می شود. در واقع رله های مخابراتی برای عملیات بسیار سریع مناسب هستند.  در واقع می توان اذعان داشت که رله مخابراتی به صورت معمول برای انتقال جریان های سطح پایین مورد استفاده قرار گرفته و همان گونه که از نام آن مشخص است، در مدارات مخابراتی کاربرد فراوان دارد.

باید اشاره شود که امروزه طراحی و ساخت مدارهای مخابراتی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد و شما عزیزان می توانید از رله های مخابراتی برای طراحی مدارهای خاص مخابراتی بهره ببرید. از آن جا که انتقال سیگنال در رله ها از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین دلیل شما عزیزان می توانید به منظور مشاهده انتقال سیگنال در پین های ورودی و خروجی رله از تجهیزاتی مانند اسیلوسکوپ استفاده کنید. هم چنین شما می توانید برای اندازه گیری دامنه ولتاژ از مولتی متر نیز بهره ببرید.

انواع رله مخابراتی:‌

همان گونه که اشاره کرده ایم، رله های مخابراتی نیز جزء رله های الکرتونیکی بوده و در مدارهای مخابراتی به کار می روند. این نوع از رله ها خود به دو گروه بسیار کلی تقسیم بندی می شوند که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد:

• رله هایی که در شبکه های تلفن ثابت مورد استفاده قرار می گیرند.
• رله هایی که در بخش های فرکانس بالای سامانه های مخابراتی بی سیم به کار گرفته شده اند.

در زیر به تشریح و بررسی این دو نوع رله ذکر شده در بالا خواهیم پرداخت.

رله های مخابراتی در شبکه های تلفن ثابت:

شایان به ذکر می باشد که در شبکه های تلفن ثابت، از رله های مخابراتی مخصوص استفاده می شود. در واقع این نوع از رله های مخابراتی وظیفه قطع و وصل کردن سیگنال های بسیار کوچک صوتی یا علایم مختلف صوتی با دامنه هایی در حدود چند صد میلی ولت را بر عهده خواهند داشت. بنابراین میزان مقاومت وصل کنتاکت های رله های شبکه تلفن ثابت، باید بسیار اندک و حتی در اندازه چند میلی اهم باشد. ممکن است این سوال برای شما عزیزان به وجود بیاید که چرا میزان مقاومت وصل باید در حد کمی قرار داشته باشد؟!

برای پاسخ به این سوال باید اشاره شود که میزان مقاومت وصل بر روی ولتاژ عبوری از رله بسیار موثر بوده و بنابراین باید آن را در حد کم قرار داد تا بدین ترتیب افت ولتاژ روی محل به اصطلاح پلاتین ها از چند میلی ولت بالاتر نرود و آسیبی به آن وارد نشود. با این وجود نیز این ویژگی کنتاکت ها باید در طول زمان و بر اثر عملکرد مکرر (در حد میلیون بار) ثابت باقی بماند و تغییری در آن رخ ندهد. برای رسیدن به این منظور نیز از رله های مینیاتوری با کنتاکت های طلا یا با روکش ضخیم طلا استفاده خواهد شد. در این حالت نیز فشار وصل کنتاکت ها بیشتر از حد معمول در نظر گرفته می شود و لازم به ذکر است که مجموعه کنتاکت ها در محفظه هوابند قرار داده می شود تا گرد و غبار و مواد شیمیایی خورنده در اتمسفر بر کیفیت کنتاکت ها اثر سوء نداشته باشد و آسیبی به آن وارد نکند.

رله های مخابراتی بی سیم با فرکانس بالا:

یکی دیگر از انواع رله های مخابراتی، رله های با فرکانس بالا هستند که برای سیستم های مخابراتی بدون سیم مورد استفاده قرار می گیرند. باید اشاره شود که در قسمت های فرکانس بالای سامانه های مخابراتی بی سیم به صورت معمول از رله ها برای قطع و وصل کردن آنتن به گیرنده و فرستنده و یا انتخاب آنتن های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.

بنابر نکته ذکر شده رله مخابراتی بی سیم با فرکانس بالا، در مسیر توان بالای RF قرار دارند که در این مسیرها ارتباط ها با کابل های هم محور (کواکسیال) برقرار می گردند. تا بدین ترتیب بتوان از اتلاف انرژی RF و انتشار ناخواسته آن ها جلوگیری به عمل آید. اگر در مسیر ذکر شده از رله های معمولی استفاده شود، خود رله نقطه ای برای انتشارات اختلالی و تلف انرژی RF می باشد. به همین دلیل در این مدارها استفاده از رله های مخاراتی بی سیم از اهمیت بسزایی برخودار است.

در این گونه مدارها از رله کواکسیال استفاده می شود که کل ساختمان آن داخل یک محفظه هوا بند شده فلزی (معمولاً با روکش نقره) نصب می گردد و اتصالات آن ها با کانکتورهای فرکانس بالا مانند BNC با دنیای بیرون برقرار می شود. این رله ها از نظر نسبت امواج ایستا آزمایش خواهند شد تا میزان تلفات در فرکانس کاری آن ها در میزان بالایی نباشد.

در خرید رله به چه مواردی توجه کنیم؟

به هنگام خرید رله های معمولی و مخابراتی نکات بسیار مهمی وجود دارد که توجه به آن ها می تواند سبب تهیه رله ای مناسب با مدار مورد نظر باشد. از جمله نکات مهم درخرید رله ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• برند محصول و شرکت تولید کننده آن:

همیشه به هنگام خرید لوازم الکتریکی به برند آن توجه فرمایید. در حال حاضر برندهای متنوعی در بازار یافت می ‌شود که هر کدام از آن ها کیفیت های متفاوتی داشته و به همین ترتیب نیز قیمت آن ها متفاوت خواهد بود.

• نوع ولتاژ رله:

رله را باید بر اساس ولتاژ مورد نظر تهیه فرمایید که از این طریق به دو دسته AC و DC تقسیم می ‌شوند. نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که ولتاژ مربوط به ولتاژ تحریک بوبین می‌باشد و کنتاکت قابلیت اتصال به هر دو نوع ولتاژ AC و DC را دارا است.

• ولتاژ تحریک:

ولتاژ تحریک یا ولتاژ بوبین می‌ تواند رنج ‌های مختلفی نظیر ۵، ۱۲، ۲۴، ۴۸ ، ۱۱۰ و ۲۲۰ ولت داشته باشد و باید رله مورد نظر بر اساس ولتاژ تحریک انتخاب شود.

• تعداد پایه یا تعداد کنتاکت:

یکی دیگر از مواردی که در تهیه رله ها باید به آن توجه شود، تعداد پایه یا تعداد کنتاکت رله می باشد. لازم به ذکر می باشد که رله‌ ها در انواع تک کنتاکت، دو کنتاکت، سه کنتاکت، چهار کنتاکت و …. طراحی و تولید می شوند. ( رله تک کنتاکت یعنی یک تیغه COM, NC , NO)نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که تعداد کنتاکت با توجه به تعداد المان ‌هایی که قصد کنترل هم‌ زمان آن ‌ها را داریم، تعیین می شود.

• آمپر رله:

آمپر به معنای میزان جریانی است که می تواند از رله عبور کند. بنابراین بسیار مهم است که شما قبل از خرید رله بدانید به چه جریانی نیاز دارید و یا جریان عبوری از رله مورد نظر شما چقدر است. در بازار مدل‌ های ۵، ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۶ و ۲۵ آمپر وجود دارد.

سخن پایانی:

رله ها یکی از مهم ترین قطعات الکتریکی می باشند که در تجهیزات خاص از آن ها استفاده می شود. رله های مخابراتی در مدارهای مخابراتی کاربرد ویژه ای داشته و رله های معمولی در مدارهای معمولی نیز کاربرد دارد. در این مطلب به بررسی رله های معمولی و مخابراتی پرداخته ایم. شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رله ها به وب سایت آژند برق مراجعه کرده و با کارشناسان درباره خرید این قطعات مشورت نمایید.