رله تک و دو کنتاکت چیست؟
رله کار و کنترل دستگاه های با جریان بالا را با سیگنال های کنترل ضعیف (جریان بسیار کم) ممکن می سازد. کنتاکتورها از نظر ساختار فیزیکی و عملکردی بسیار شبیه به رله هستند. تفاوت اصلی رله با کنتاکتورها در این است که رله برای کنتاکتورها در مدارهای کنترلی و مدارهای قدرت یا به عبارت دیگر رله برای محافظت و تقویت جریان خروجی PLC و تجهیزات کنترل و از کنتاکتور برای تقویت خروجی رله استفاده می شود. سیگنال ها تجهیزات قدرت را کنترل کنید، از جمله موتورها، بانک های خازن، مدارهای گرمایش، مدار الکتریکی و ... استفاده کنید، بنابراین رله را می توان مدار رابط نیز نامید.
انواع رله
سوئیچ های الکتریکی در مدل های متفاوتی طراحی می شوند و به بازار ارائه می گردد.
سوئیچ ماشینی
معروف ترین رلههای موجود در بازار سوئیچ ماشینی می باشد. این سوئیچ ابتدا بدون قاب و محافظ تولید می گردد و با گذشت زمان تغییر شکل و وضعیت داده و در حال حاضر با محافظ یا قاب رویی در اشکال مختلف به بازار ارائه می گردد.
- رله تک کنتاکت ماشینی
سوئیچ تک کنتاکت ماشینی در انواع:
- 4 پایه
- 5 پایه
- 6
- پایه
تولید می گردد. رله کولری (فیشخور یا nt90) نوع تغییر یافته سوئیچ تک کنتاکت ماشینی است و بسیار محبوب می باشد . رله فیش خور با آمپرهای مختلف:
- 20
- 25
- 30
- 40
- 50
به بازار ارائه می شود . در این میان رله 30 آمپربه عنوان پر مصرف ترین نمونه رله می باشد .لازم به ذکر است سوئیچ کولری با انواع ولتاژ بوبین 12 ولت، 220 ولت و 24 ولت تولید می گردد
ساختار داخلی
رلهها معمولاً باسیم پیچ ساخته میشوند و برای ایجاد قطع و وصل در مدار در قست مدار فرمان قرار میگیرد. رله ضربهای نیز از یک بوبین با هسته آهنی که یک اهرم در بالای آن قرار دارد، تشکیلشده است. وقتی ولتاژ به بوبین وصل میشود، اهرم بهطرف هسته کشیده میشود. معمولاً رله ضربهای با ولتاژ 220 ولت کار میکند. در داخل رله یکطرف بوبین به یکطرف کنتاکت اتصال دادهشده است که در این حالت تعداد ترمینال های خروجی رله سه عدد است. برای اتصال رله ضربهای به مدار از شستی استارت استفاده میشود. درنتیجه رله ضربهای با یکبار وصل برق به بوبین، کنتاکت آن وصل میشود و اگر ولتاژ بوبین قطع شود بازهم کنتاکت آن متصل میماند و در اتصال مجدد ولتاژ بوبین، کنتاکت آن قطع میشود. از رله ضربهای میتوان برای مدار فرمان قطع و وصل یک موتور الکتریکی توسط یک شستی استفاده کرد.
رله و تفاوت اصلی آن با کلید
با توجه به تعریفی که در بالا داده شد، رله همان کلید است، با این تفاوت که کلید را نمی توان از راه دور کنترل کرد یا به عنوان یک کنترل کننده هوشمند از آن استفاده کرد، بنابراین رله را می توان کلید هوشمند نیز نامید که علاوه بر ساختار اصلی کلید ، ویژگی ها و عملکردهای بیشتری دارد.
قطعات مکانیکی رله
قطعه الکترومکانیکی از 4 جزء اصلی زیر تشکیل شده است:
سیم پیچ ورودی: بوبین یا سیم پیچ ورودی برای کارکرد سیم پیچ باید دو فیدر (+ و -) به دو فیدر آن متصل شود.
یا همان تیغه مشترک Common Blade-COM: به این پایه سیگنال مشترک (فاز در سیستم تک فاز و منبع تغذیه هد + در سیستم DC) متصل شوید.
تیغه باز یا NO-Normal Open: این تیغه معمولاً با تحریک سیم پیچ (ولتاژ سیم پیچ) باز و بسته می شود. تیغه ها را به هم وصل می کنیم.
تیغه بسته یا NC-Normal Close: این تیغه در حالت عادی بسته است (به COM متصل است) اگر بخواهیم خروجی را قطع کنیم مصرف کننده را به این تیغه متصل می کنیم. لازم به ذکر است که برخی از تیغه های رله NC هستند و برخی فقط دارای COM و NO هستند.
کاربرد اصلی رله
دو کاربرد اصلی آنها عبارتند از:
- عایق الکتریکی بین قسمت کنترل و بار
- قدرت خروجی را افزایش دهید (قدرت خروجی قسمت کنترل را تقویت کنید)
- در افزایش توان خروجی PLC ها و سایر وسایل داخلی، مهمترین کاربرد تابلو برق و تابلو آسانسور می باشد.
نکته: رله قطعه ای است که در مدار کنترل استفاده می شود. برای مصرف برق باید از کنتاکتور استفاده کرد.
به مدار کنترلی وصل شوید
فرمان با یک: در این اتصال یک سر سیم پیچ به سر منفی منبع تغذیه و سر دیگر به خروجی مدار کنترل (PLC,...) وصل می شود. در این حالت وقتی خروجی فعال می شود رله فعال می شود.اگر سیم کشی تکمیل شود، رله مدار فرمان را باز می کند. مدار کنترل را به تیغه CNC وصل کنید تا عکس های عملکردی دریافت کنید.
پارامترهای انتخاب رله مناسب
برای انتخاب رله باید با موارد زیر آشنا باشیم یا به عبارتی موارد زیر را به فروشنده بگوییم تا رله صحیح را به دست آوریم. با توجه به حساسیت موقعیت یا پروژه می توانیم تمام یا بخشی از آن را شناسایی کنیم. موارد زیر به ترتیب اهمیت و اولویت ذکر شده است:
تولیدکنندگان و برندها: برندهای مختلفی در بازار وجود دارد مانند برندهای چینی مانند Tianbo و NHG، برندهای OMRON ساخت چین، مالزی و اندونزی و رله finder که از سایر برندهای موجود در بازار محبوبیت بیشتری دارد.
نوع ولتاژ کاری: به دو دسته اصلی AC و DC تقسیم می شود. (توجه: این ولتاژ مربوط به ولتاژ تحریک سیم پیچ است، کنتاکت را می توان به ولتاژ AC و DC متصل کرد)
ولتاژ تحریک: ولتاژ تحریک یا ولتاژ سیم پیچ می تواند محدوده های مختلفی مانند 5، 12، 24، 48، 110، 220 ولت داشته باشد.
تعداد پایه یا کنتاکت: تک کنتاکت نوع رله، دو کنتاکت، سه کنتاکت، چهار کنتاکت و... تولید شد. (Single contact به معنی یک تیغه COM، NC، NO و دو کنتاکت به معنای دو تیغه COM، NC، NO و غیره است.) تعداد کنتاکت ها با تعداد اجزایی که می خواهیم همزمان کنترل کنیم تعیین می شود.
آمپر رله: آمپر حداکثر جریانی است که می تواند از کنتاکت عبور کند. مدل های 5، 6، 8، 10، 12، 16 و 25 آمپر در بازار موجود است. توجه داشته باشید که میزان جریان اعلام شده توسط سازنده مربوط به بارهای اهمی است، در صورت اتصال بارهای القایی یا خازنی مانند شیر برقی، ترمز و چراغ های LED این جریان بسیار کمتر خواهد بود. ساده ترین راه برای تمایز بین بارهای اهمی و غیر اهمی، مشتعل کردن تماس جرقه هنگام کنترل بارهای غیر اهمی است.
مواد نوک کنتاکت رله الکتریکی
Ag نقره خوب: رسانایی الکتریکی و حرارتی بالاتری در بین فلزات دارد. مقاومت کم در برابر تماس دارد، ارزان و بسیار کاربردی می باشد.کنتاکت ها به سادگی از طریق تاثیر سولفوریزه لکه دار می گردد.
AgCu مس نقره ای :
به عنوان کنتاکت های “نقره سخت” معرفی می گردد و مقاومت در برابر سایش بهتر و تمایل کمتری به قوس و جوش دارد ، ولی مقاومت در برابر کنتاکت کمی بالاتر می باشد.
AgCdo اکسید کادمیوم نقره:
1- تمایل بسیار کم به قوس و جوشکاری ، مقاومت خوب در برابر سایش و خواص خاموش کنندگی قوس.
AgW تنگستن نقره ای:
سختی و نقطه ذوب زیاد است، مقاومت در برابر قوس عالی است.فلز گرانبها نیست.برای کاهش مقاومت ، فشار کنتاکت بالا لازم است.مقاومت کنتاکت نسبتاً زیاد است و مقاومت در برابر خوردگی ضعیف است.
AgNi (نیکل نقره) :
برابر است با رسانایی الکتریکی نقره ، مقاومت در برابر قوس عالی.
نحوه اتصال به تابلو برق
رله را می توان در دو نوع سوئیچ استفاده کرد:
تنها در یک ترمینال خاص
برنده به صورت رله و به مقدار 8، 4، 2 و برد
سوکت ریلی یا برد رله کدام مناسب تر است؟
رله را می توان به صورت تک نصب با استفاده از سوکت ریلی یا به صورت برد رله و کارت رله استفاده کرد. هر کدام از اینها مزایا و معایب خود را دارند. ما دو مورد زیر را با هم مقایسه می کنیم:
- اگر تابلو به رله نیاز دارد یا فاصله نصب طولانی است، استفاده از سوکت های ریلی نسبت به بردهای رله مقرون به صرفه تر است.
- اکثر مدل های سوکت نشانگرهای LED و دیودهای شل ندارند (می توانند به عنوان یک ماژول جداگانه استفاده شوند و هزینه بیشتری نسبت به یک رله دارند. دیودهای شل جریان برگشتی را از بین می برند و از آسیب به دستگاه جلوگیری می کنند)، اما کارت رله نیز حذف شده و دیودهای بیکار دارای یک پل دیود در ورودی، می تواند سرعت سیم کشی را افزایش دهد، بدون نیاز به دقت در مورد قطبیت ورودی .هنگامی که پروژه شما به چندین سوکت رله نیاز دارد، باید به صورت دستی یکی از ورودی ها را جامپر کنید یا باید از جامپر موجود در بازار استفاده کنید، اما در برد رله، ورودی جامپر است و نیازی به سیم کشی اضافی نیست.
- هزینه برد رله ارزان تر از سوکت تکی است و هزینه آن مقرون به صرفه تر است.
- اگر از رله با جریان بالا استفاده می کنید، تنها راه استفاده از سوکت ریلی است.
حال سوال این است: تفاوت بین رله و کلید چیست؟
با توجه به تعریفی که در بالا داده شد، رله همان کلید است، با این تفاوت که کلید را نمی توان از راه دور کنترل کرد یا به عنوان یک کنترل کننده هوشمند از آن استفاده کرد، بنابراین رله را می توان کلید هوشمند نیز نامید که علاوه بر ساختار اصلی کلید ، ویژگی ها و عملکردهای بیشتری دارد.
رله حرارتی
- از دو نوع فلز مختلف با ضرایب انبساط طولی متفاوت تشکیل شده است و رشته ای از سیم های حامل جریان به دور این فلز پیچیده شده است.هنگامی که جریان از سیم عبور می کند، گرمای تولید شده آن را خم می کند و به رله کمک می کند تا کار کند.پس از بازگشت این عملیات رله به حالت اول، باید مدتی صبر کنید و سپس با فشردن دکمه مخصوص RESET (معمولا قرمز رنگ)، مخاطبین به حالت عادی باز می گردند.
توجه: اگر جریان عبوری از رله حرارتی 20% بیشتر از جریان مشخص شده باشد، رله باید در عرض 2 ساعت مدار را قطع کند.
رله مغناطیسی
به همین دلیل برای محافظت از مدار در برابر اتصال کوتاه مانند فیوز در مدار استفاده می شود، با این تفاوت که فیوز سوخته و کلید رله مغناطیسی مدار جریان را قطع می کند. مگر اینکه جریان عبوری خیلی زیاد باشد، میدان مغناطیسی تولید شده توسط آهنربای الکتریکی برای جذب اهرم کافی نیست، اما اگر جریان خیلی زیاد باشد، مثلاً در هنگام ترمز یا اتصال کوتاه موتور، میدان الکترومغناطیسی بسیار خوبی ایجاد خواهد شد.
ایجاد می شود و اهرم به سمت خود کشیده می شود این عمل به فنر اجازه می دهد تا بازوی اتصال را جدا کرده و کنتاکت ها را باز کند و باعث قطع شدن مدار شود.آهنربای الکتریکی انرژی خود را از دست می دهد و اهرم به موقعیت اولیه خود باز می گردد. در این حالت وقتی مشکل حل شد بازوی اتصال توسط فنر پشتیبانی می شود.
چرا از رله استفاده کنید؟
شاید این سوالی باشد که همه باید به جای استفاده از کلیدهای معمولی از خود بپرسند، اما در واقع هسته رله دارای ویژگی های منحصر به فرد این دستگاه است. دستگاه مانند سایر کلیدهای برق کار می کند در مسیر خط فاز یعنی قطب مثبت منبع تغذیه DC قرار دارد برای اینکه بتوانید دستگاه برق را روشن یا خاموش کنید باید یک سیم برق صفر سیم برق اصلی یا سیم برق منفی را مستقیماً به تجهیزات الکتریکی وصل کنید.همزمان سیم فاز را به پایه COM وصل می کنیم و سر دیگر سیم را به عنوان رابط فاز به پایه NO یا NC تجهیزات الکتریکی خود وصل می کنیم. در اینجا دو نکته وجود دارد، این خصوصیات اصلاً در کلید وجود ندارد.
نکته اول دستور مستقیم: در این دستور اگر قصد دارید با اتصال ولتاژ به پایه کنترل دستگاه برق، ولتاژ را روشن کنید، باید سیم رابط فاز را از پایه NO به دستگاه برق متصل کنید.
نکته دوم دستور معکوس یا خیر: در دستور معکوس اگر قصد دارید تجهیزات الکتریکی را با اتصال ولتاژ به پایه کنترل خاموش کنید، باید خط رابط فاز را از پایه NC به تجهیزات الکتریکی خود وصل کنید.
کاربرد عمومی رله
اگر می خواهید در مورد کاربرد رله صحبت کنید، باید موارد زیادی را ذکر کنید، اما به طور خلاصه به چند مورد مهم خاص اشاره می کنیم:
- رله یک کنترل کننده موثر در بسیاری از تجهیزات الکتریکی است
- از این دستگاه برای محافظت نیز استفاده می شود
- رله همچنین به عنوان یک کنترل کننده خاص استفاده می شود. به عنوان مثال، درایو موتور و غیره.
تفاوت بین رله و کانکتور
در واقع این دو قطعه جزء قطعات الکترونیکی به حساب می آیند، اما تفاوت بین رله و کانکتور زیادی وجود دارد که می توان برای آنها توضیح داد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره می شود:
- رله یک قطعه تک فاز است، اما کانکتورها اغلب سه فاز هستند
- کنتاکتور حجم بیشتری را اشغال می کند، در حالی که رله فضای کمتری را اشغال می کند
- کنتاکتور در حین کار صدای بسیار بلندتری تولید می کند
- عمر کانکتور بسیار کمتر از رله است
- نویز رله بسیار کمتر از کانکتورها است
- به دلیل تیغه های الکترومکانیکی آن، کنتاکتورها عمدتاً در مدارهای قدرت استفاده می شوند، اما رله بیشتر در مدارهای کنترل استفاده می شود.
- کانکتور را می توان به لوازم جانبی مانند تایمر متصل کرد
- تیغه کانکتور قابل گسترش است
- هزینه خرید کانکتور بسیار بالاتر از رله است
- کانکتور بسیار بزرگتر از رله است
مزیت های استفاده از کنتاکتور نسبت به کلید
- قابلیت قطع و وصل در دفعات زیاد
- امکان کنترل مصرف کننده از راه دور و از چندین محل و برای مراحل مختلف کار مصرف کننده
- توانایی اتوماتیک کردن مدار فرمان با استفاده از کنتاکتورها
- عمر مکانیکی بیشتر نسبت به کلیدها (در کنتاکتور به علت عدم ساییدگی کنتاکت ها روی یکدیگر در هنگام قطع و وصل، شاهد استهلاک کمتری خواهیم بود)
رله کنترل فاز
رله کنترل فاز یک محافظ است. برای پاسخ به این سوال، کار رله چیست؟ باید گفت که وظیفه این رله جلوگیری از نقص مدار قبل از راه اندازی موتور است. کنترل رله دارای سه ورودی برای برق سه فاز، علاوه بر یک تیغه باز و یک تیغه بسته است. هنگام نصب فاز کنترلر رله مطمئن شوید که تیغه باز در مسیر جریان مدار کنترل قرار دارد و تیغه بسته به زنگ هشدار متصل است.
تقسیم بندی رله معمولی که به اختصار معرفی می کنیم:
تشخیص: این رله طوری طراحی شده است که به شما امکان می دهد حساسیت خاصی را به آن اختصاص دهید و در صورت مشاهده خطایی، شروع به واکنش می کند. به عنوان مثال، اگر حساسیت را روی 5 آمپر تنظیم کنید، رله به محض رسیدن به این جریان، به طور خودکار اجرا می شود.
زمان بندی: این دستگاه به دلیل زمان از پیش تعیین شده، عمدتاً برای قطع و وصل مدارها استفاده می شود، اما نکته ای که باید در نظر داشت این است که این نوع رله به تنهایی قابل استفاده نیست. باید با دستگاه های دیگر در مدار یا شبکه استفاده شود.
مهمترین ویژگی فیوز
نکته حائز اهمیت این است که فیوزها یکی از بهترین وسایل برای جلوگیری از اتصال کوتاه و خرابی و آسیب به لوازم مورد استفاده در خانه در اثر نوسانات برق و اضافه بار هستند. عدم استفاده از این قطعه می تواند منجر به خطاهای الکتریکی و آسیب و به تبع آن، رخ دادن حادثه هایی مانند آتش سوزی می شود.در صورت جریان ناگهانی این قطعه با قطع جریان از حوادث و خطرات جدی و ناخوشایند جلوگیری می کند.
مکانیسم کار دستگاه حفاظتی بر اساس اثر حرارتی ناشی از جریان است. در این مورد، توجه به این نکته ضروری است که فیوز همیشه با مدار سری است، بنابراین وقتی جریان زیادی از سیم یا نوار نازک عبور می کند، گرما ایجاد می شود. در اثر این فرآیند، سیم های داخل قطعه ذوب شده و باعث باز شدن مدار می شود. هنگامی که سیم در اثر دمای بالا آسیب می بیند، جریان متوقف و قطع می شود. در این حالت قسمت محافظ یا فیوز منفجر شده و قطعه باید با قطعه جدید و سالم تعویض شود.
مشخصات فیوز
قسمت فیوز در سیستم الکترونیکی و الکتریکی دارای نشانگرهای فنی مانند جریان نامی، دما، افت ولتاژ، ظرفیت شکست و ولتاژ نامی است. دمای عملیاتی بالا منجر به کاهش جریان اسمی و ذوب زودرس قطعات می شود.
هنگامی که جریان بیش از حد از فیوز عبور می کند، مدار با ذوب شدن عنصر آن قطع می شود. بنابراین به دلیل تغییر مقاومت، ولتاژ کمتر می شود. علاوه بر این، حداکثر جریانی که می تواند از FUSE بدون تخریب آن عبور کند در مفهوم ظرفیت شکست است.
همچنین جریانی که اجازه می دهد حداکثر جریان به طور مداوم بدون ذوب شدن سیم جریان یابد، جریان نامی نامیده می شود.این جریان بر حسب آمپر اندازه گیری می شود.
مهمترین مورد برای استفاده از فیوز
در حال حاضر از قطعات حفاظتی مانند فیوز در کاربردهای گسترده ای استفاده می شود که از جمله مهمترین کاربردهای این دستگاه می توان به لوازم و تجهیزات الکتریکی اشاره کرد. در این تجهیزات از فیوزها برای قطع جریان و جلوگیری از آسیب در صورت نوسانات یا اضافه بار استفاده می شود.
علاوه بر این تجهیزات برقی و تابلو برق، خودرو و کنسول بازی از دیگر کاربردهای این قسمت کاربردی و مهم است. گفتنی است این قسمت از ردپای در کالاهای دیجیتال و گجت های هوشمند مانند موبایل و لپ تاپ است.
فیوز همچنین به طور گسترده در هارد دیسک ها، تجهیزات الکتریکی قابل حمل و دستگاه هایی مانند اسکنر و چاپگر استفاده می شود. علاوه بر این، این قطعات در کاربردهای دیگری مانند ترانسفورماتورهای قدرت، مبدلهای قدرت، خازنها و سیستمهای توزیع برق، بستههای باتری، نمایشگرها و نمایشگرهای LCD، دوربینهای دیجیتال، سیستمهای تهویه مطبوع و بسیاری از دستگاههای دیگر و همچنین سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی از دیگر موارد کاربرد و استفاده از قطعه فیوز تلقی می گردد.
پیکربندی کنتاکتها
مشابه تعاریف استانداردِ «در حالت عادی باز» (NO) و «در حالت عادی بسته» (NC) که برای بیان وضعیت اتصال کنتاکتها وجود دارد، آرایش کنتاکتهای رلهها را میتوان با عملی که انجام میدهند نیز دستهبندی کرد.
رلههای الکتریکی ممکن است از یک یا چند کنتاکت تشکیل شده باشند و واژه «کنتاکت» در آنها به عنوان یک قطب در نظر گرفته میشود. هر یک از این کنتاکتها یا قطبها را میتوان با انرژیدار کردن سیمپیچ رله به یکدیگر متصل کرد و مسیری را برای عبور جریان ایجاد نمود. به این ترتیب، کنتاکتها به صورت زیر دستهبندی میشوند:
- تک قطب تک مسیره (Single Pole Single Throw) یا SPST
- تک قطب دو مسیره (Single Pole Double Throw) یا SPDT
- دو قطب تک مسیره (Double Pole Single Throw) یا DPST
- دو قطب دو مسیره (Double Pole Double Throw) یا DPDT
با توجه به دستهبندی بالا، عمل رله را میتوان به دو صورت وصل (Make) یا M و قطع (Break) یا B مسیر عبور جریان بیان کرد. در نتیجه، برای مثال، یک رله ساده با یک مجموعه کنتاک به این صورت توصیف میشود: تک قطب دو مسیره (قطع قبل از وصل) یا (SPDT - (B-M.
البته پیکربندیهای مختلف بیشتری نیز وجود دارد.
اجزای تشکیلدهنده رلههای مکانیکی
- بوبین: بوبین، سیمپیچ یا کویل ورودی. برای عملکرد بوبین نیاز به اتصال دوسر تغذیه ( + و -) به دوسر آن میباشد.
- تیغه مشترک – COM : به این پایه سیگنال مشترک ( فاز در سیستم تکفاز و سر + تغذیه در سیستم DC) متصل میشود.
- تیغه باز (NO-Normal Open) :این تیغه در حالت عادی باز است و با تحریک بوبین(ولتاژ دار شدن بوبین) بسته میشود.درصورتیکه بخواهیم با تحریک ورودی، خروجی عمل نماید( اتصال تیغه COM به NO)، مصرفکننده را به این تیغه وصل میکنیم.
- تیغه بسته (NC-Normal Close) : این تیغه در حالت عادی بسته ( متصل به COM ) میباشد و درصورتیکه بخواهیم با تحریک ورودی، خروجی قطع شود، مصرفکننده را به این تیغه وصل میکنیم.لازم به ذکر است که برخی از مدلهای رله فاقد تیغه NC هستند و تنها COM و NO دارند.
رله حرارتی چگونه کار می کند؟
رله حرارتی وظیفه محافظت از موتور در برابر عواملی مانند اضافه بار را بر عهده دارد. اساس عملکرد اختصاص داده شده به یک رله به عوامل مختلفی از جمله تفاوت در ضرایب انبساط طول بین دو فلز بستگی دارد. اگر به ساختار داخلی این رله ها نگاه کنید، متوجه می شوید که دو فلز آهن و برنج به هم فشرده شده اند و از بیرون کاملاً یکپارچه به نظر می رسند.
یکی از مهمترین سوالات در مورد رله های حرارتی این است که این رله ها چه عملکردی را نشان می دهند. به طور کلی می توان گفت که وقتی جریان از یک نوار دو فلزی یا رله حرارتی عبور می کند، دو فلز به کار رفته در ساختار داخلی آن گرم می شوند. این باعث می شود که طول آنها به تدریج افزایش یابد. یکی از فلزات دارای ضریب انبساط طولی بالاتری نسبت به دیگری است.
بنابراین دو فلز در کنار یکدیگر با ضریب طولی کمتر به سمت فلز خم می شوند. نتیجه این مشکل این است که باید مسیری برای عبور جریان از کنتاکت در نظر بگیرید، سپس باز شود و در نهایت مدار قطع شود.
آشنایی با انواع رله حرارتی
هرچه تنوع محصولات بیشتر باشد، کاربردهای متنوع تری را می توان در دسته بندی های مختلف نشان داد. رله های حرارتی یا به اصطلاح رله های بی متال نیز در این موارد قرار می گیرند. انواع مختلفی از رله حرارتی وجود دارد و هر نوع می تواند ویژگی ها و عملکردهای متفاوتی را نشان دهد.به عنوان مثال، برخی از رله ها می توانند به صورت خودکار و دستی وجود داشته باشند. بنابراین اگر می خواهید از نوع دستی آن استفاده کنید، ابتدا باید کار را به صورت دستی انجام دهید. هنگامی که می خواهید آن را به حالت اولیه بازگردانید، از دکمه "تنظیم مجدد" در این زمینه استفاده کنید.
همچنین اگر قصد استفاده از نوع اتوماتیک این رله ها را دارید نیازی به انجام کاری ندارید و پس از چند دقیقه مشاهده می کنید که وضعیت به صورت خودکار به حالت اولیه باز می گردد و به نوعی ریست می شود.
رله حرارتی اضافه جریان چیست؟
یکی از انواع رله حرارتی، رله اضافه جریان است که به نام RVAA نیز شناخته می شود. با هدایت و عبور جریان از این رله ها، فلز مورد استفاده گرم می شود که باعث افزایش طول هر رله می شود. ضرایب انبساط این فلزات با یکدیگر متفاوت است. بنابراین هر چه ضریب انبساط یک فلز کمتر و کمتر شود، بی متال به سمت خود خم می شود.
یکی از مواردی که در این رله ها قابل استفاده است آهنربا می باشد.آهنرباها می توانند عملکردهای ویژه ای را در محفظه رله ایجاد کنند. به این ترتیب با استفاده از آهنربا می توان افزایش سرعت رله حرارتی را مشاهده کرد. علاوه بر این مزیت، از خطراتی مانند یافتن جرقه و سوختن مفاصل جلوگیری می کنید. بنابراین استفاده از آهنربا در قسمت های بالایی و پایینی تیغه بی متال را فراموش نکنید. در نهایت نیروی مغناطیسی به کار رفته در این رله ها باعث می شود که اتصالات با سرعت بیشتری بسته شوند.
عملکردهای مهم PLC:
PLC ها به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند زیرا سریع، ساده برای کار و برنامه ریزی آسان هستند. PLC ها را می توان به روش های مختلفی برنامه ریزی کرد. امروزه اکثر PLC ها از یکی از 5 زبان برنامه نویسی زیر استفاده می کنند: نمودار نردبانی، متن ساختاریافته، نمودار بلوک تابع، لیست دستورالعمل، یا نمودار توابع متوالی. سیستم های SCADA و HMI به کاربران اجازه می دهد تا داده های مربوط به یک مرکز تولید را مشاهده کنند و یک رابط برای ارائه ورودی کنترلی برای کاربران فراهم کنند و PLC ها یکی از عناصر سخت افزاری اساسی در این سیستم ها هستند.
PLC ها به عنوان یک رابط فیزیکی بین دستگاه ها در یک کارخانه یا منطقه تولید و یک سیستم SCADA یا HMI عمل می کنند. آنها فرآیندهای خودکار مانند تسمه نقاله، عملکرد ماشین یا دستگاه روباتیک و ارتباطات را نظارت و کنترل می کنند. عملکردهای PLC به سه دسته اصلی ورودی، خروجی و CPU تقسیم می شوند. PLC ها با نظارت بر ورودی هایی که ماشین ها و دستگاه ها به آن ها متصل هستند، داده ها را از کارخانه جمع آوری می کنند.سپس داده های ورودی توسط CPU پردازش می شود که منطق را بر اساس وضعیت ورودی به داده ها اعمال می کند. سپس CPU منطق برنامه ایجاد شده توسط کاربر را اجرا می کند و داده ها یا دستورالعمل ها را به ماشین ها و دستگاه هایی که به آنها متصل است ارسال می کند.
دو نوع اصلی ورودی وجود دارد: ورودی از دستگاه ها و ماشین ها و ورودی فعال شده توسط انسان. داده های ورودی از سنسورها و ماشین ها به PLC ارسال می شود. ورودیها میتوانند مواردی مانند کلیدهای مکانیکی، دکمهها و رمزگذارها را روشن یا خاموش کنند. بالا یا پایین برای مواردی مانند دما، سنسور فشار و آشکارسازهای سطح مایع، حالت های باز یا بسته برای مواردی مانند پمپ ها و غیره استفاده می شود.
ورودیهای انسانی شامل فشار دادن دکمهها، سوئیچها، حسگرهای دستگاههایی مانند صفحهکلید، صفحهنمایش لمسی، کنترلهای از راه دور یا کارتخوانها هستند. خروجی ها اعمال فیزیکی یا نتایج بصری تولید شده توسط منطق PLC در پاسخ به آن ورودی ها هستند. اثرات فیزیکی شامل راه اندازی موتور، روشن کردن چراغ، تخلیه سوپاپ ها، گرم کردن یا پمپاژ است.خروجی های بصری به دستگاه هایی مانند چاپگر، پروژکتور، GPS یا نمایشگر ارسال می شود.
PLC ها به صورت چرخه ای کار می کنند. ابتدا PLC وضعیت تمام دستگاه های ورودی متصل به آن را تشخیص می دهد. یک PLC منطق ایجاد شده توسط کاربر را اعمال می کند و سپس آن را بر اساس حالت های ورودی اجرا می کند. سپس PLC دستوراتی را به تمام دستگاه های خروجی متصل به PLC صادر می کند تا آنها را روشن یا خاموش کنند. پس از تکمیل تمام این مراحل، PLC با برقراری ارتباط با دستگاه های تشخیصی و برنامه نویسی داخلی، ایمنی آنها را تأیید می کند تا اطمینان حاصل شود که همه چیز در حالت عادی کار می کند.
هر بار که فرآیند به پایان می رسد، PLC چرخه را مجدداً راه اندازی می کند. با طیف گسترده ای از درایورهای دستگاه موجود، می توانید Ignition را به تقریباً هر PLC مدرن یا قدیمی متصل کنید. پس از نصب درایور دستگاه، داده ها قابل مشاهده یا ارسال به PLC هستند. با دادههای PLC که اکنون در سیستم برچسب جرقهزنی موجود است، میتوانید با ماژولهای هسته قدرتمند Ignition کارهای بیشتری انجام دهید.
کلام آخر
همانطور که دریافتید رله نوعی کلید الکتریکی سریع یا بی درنگ می باشد که با هدایت یک مدار الکتریکی دیگر باز و بسته می شود. روش کنترل باز و بسته شدن این کلید الکتریکی به صورت های مختلف مکانیکی، حرارتی، مغناطیسی، الکترو استاتیک و... می باشد. رله دو پایه نرمال بسته و نرمال باز و دو پایه سیم پیچ و یک پایه com دارد.
تفاوت رله و کلید چیست؟
تفاوت رله و کلید چیست؟
جواب:
طبق تعریفی که در بالا نیز ارائه گردید، رله همان کلید است، با این تفاوت که کلید را نمیتوان از راه دور کنترل کرد یا از آن بهعنوان یک کنترلکننده هوشمند استفاده کرد، پس میتوان رله را کلید هوشمند نیز نامید که علاوه بر داشتن ساختار اصلی یک کلید ویژگیها و امکانات بیشتری نیز داراست.
پارامترهای انتخاب رله مناسب چه می باشد؟
جواب:
• شرکت تولیدکننده و برند آن:در حال حاضر برندهای متنوعی در بازار یافت میشود، انواع برندهای چینی مانند TIANBO و NHG، برند OMRON که ساخت چین، مالزی و اندونزی آن در بازار یافت میشود و رله های ایتالیایی فیندر (finder) که از محبوبیت بیشتری نسبت به دیگر برندها در بازار برخوردار است.