علت حرارت در تابلو برق چیست؟

یکی از رایج ترین مشکلات رایج در تابلو برق ها مشاهده میشود، مشکل گرم شدن کابل ها و اتصالات کابل ها، شینه ها، ترمینال های تجهیزات و... است. این مشکل بطورکلی برای همه تابلو برق ها رخ میدهد.گرم شدن تابلو برق ها به این معناست که اجزای تابلو که شامل همان کابل ها، شینه ها، ترمینال های ۱/۰و... افزایش حرارت داشته اند که برای تشخیص دادن گرما نباید به هیچ عنوان آن را به وسیله دستان خود حس کنید و دلیل این امر این است که خطر برق گرفتگی در این امر بالاست.

تابلو برق چیست؟

تابلو برق مجموعه‌ ای از قسمت‌های مکانیکی و برقی تجهیزات کنترل، اندازه‌ گیری، حفاظت و تنظیم تعبیه‌ شده گاهاً در یک جعبه فلزی است که در جهت کنترل، نیرو رسانی و توزیع انرژی الکتریکی در صنایع برق، استفاده می شود  و برای محافظت از کاربران تجهیزات مورد استفاده قرار می‌ گیرد.در واقع تابلوهای برق تمامی تجهیزاتی چون کلیدهای قطع و وصل، دستگیره‌های کنترلی، ابزارهای نمایش و… را در برابر عوامل محیطی حفظ نموده و از کاربران نیز در مقابل شوک الکتریکی محافظت می‌ کند.

انواع ساخت بدنه تابلوهای برق

به طور کلی تمامی انواع بدنه تابلو برق ها به شکل جوشی و یا پیچ و مهره ای طراحی و ایجاد می گردد که تابلو برق دیواری اکثرا با خم های افقی و عمودی که در ورق بدنه آن ها برای ساخت ایجاد می گردد مقاومت و استحکام لازم را پیدا می کند ولی در تابلوبرق های سلولی ایستاده به جهت ابعاد بزرگ خم های ورق بدنه به تنهایی قادر به ایجاد استحکام در بدنه آن ها نمی شوند زیرا اغلب سلول ها از ارتفاع تا حدود 2000میلیمتر و عرض400 الی 1000 میلیمتر و عمق 400 الی 800 میلیمتر برخوردار هستند لذا از ستون و استراکچر جهت ایجاد مقاومت و استحکام در آن ها استفاده می گردد.

این ستون ها می توانند چندین مدل باشند اولین مدل ستون هایی است که توسط ورق به شکل U شکل و یا ناودانی در آمده و در تمامی زوایا و کنجهای بدنه تابلو بصورت جوشی باعث استحکام بدنه سلول تابلو برق می شوند، دومین مدل استفاده ازقوطی های پروفیل در زوایای بدنه سلول بصورت جوشی جهت ایجاد مقاموت می باشد، سومین مدل ستون های مدل سیواکن در سلول تابلو برق ها که اغلب بصورت پیچ و مهره ای این ستونها به هم متصل میگردند و استراکچر تابلو برق را تشکیل می دهند.

نحوه ی تنظیم کلید های حرارتی

قابل تنظیم بودن رنج جریان از مزایای کلید حرارتی آن است. به این شکل که بر روی کلیدهای حرارتی یک زبانه کوچک دوار قرار دارد که در یک بازه معین جریانی امکان تغییر را دارد. برای هر موتور بسته به توان نامی موتور باید یک کلید حرارتی مناسب و متناسب با جریان نامی موتور انتخاب بشود و سپس جریان کلید حرارتی را مطابق با جریان نامی موتور، توسط زبانه تنظیم جریان، تغییر داد.

کلیدهای حرارتی یک بازه یا رنج جریان را تحت پوشش قرار می دهند و در رنج های استاندارد و تعریف شده مشخصی ساخته می شوند. این جریان معمولا به میزان 10 درصد بیشتر از جریان نامی انتخاب می گردد.

وسیله تست کردن حرارت تابلو برق های صنعتی چیست؟

برای تست کردن حرارت تابلو برق صنعتی از وسیله ای به نام Thermal imager میتوان استفاده کرد. نحوه تشخیص حرارت توسط این وسیله به این صورت است که آن را در فاصله معینی از تابلو برق قرار داده و حرارت نقاط مختلف تابلو را به نمایش میگذارد. این دستگاه تفاوت حرارت و گرما را در نقاط مختلف تابلو با یک طیف رنگی بین آبی تا قرمز به نمایش میگذارد.
عوامل گوناگونی در بوجود آمدن حرارت و یا اختلاف حرارتی در تابلو برق ها تاثیرگذار است.

مشکلات اولیه ای همچون:

۱)اکسید شدن ترمینال های تجهیزاتی که در تابلوهای برق وجود دارد

۲)اکسید شدن کابلشوها و وایرشوهای موجود در تابلو برق ها

۳)شل شدگی اتصالات مرتبط به کابلشوها یا وایرشوهای موجود درتابلو برق ها.۴)شل شدگی اتصالات بین دوشینه به یکدیگر.

مشکلات الکتریال همچون:

۱)تقسیم بندی ناهمگن و غیریکسان جریان هر فازدر تابلو برق ها. یعنی در این صورت ‌بار بر روی یک فاز بسیار زیاد است

۲)وجود مشکلات عایقی در کلیدها. بدین معنی که در این صورت اندازه و میزان عایقی بودن کلیدها به هر علتی از جمله حرارت و گرما کاهش پیدا کرده است

۳)وجود مشکلات عایقی در موتورها و همچنین در سیم پیچی موتور آن.۴ )از جمله مشکلات الکتریال، بالانس نبودن ولتاژهای سه فازاست. درصورت بروز مشکل بهتر است که در ابتدا احتمال وجود مشکلات اولیه بررسی شود و سپس با کمک گرفتن از آمپرمتر و همچنین ولت متر مشکلات بعدی مورد بررسی قرار بگیرند.

علامت های خراب بودن تابلو برق ها

از آنجایی که ‌تابلو برق ها در نقش تجهیزات کنترلی و مدیریتی ساختمان در جریان برق ورودی و مصرفی در ساختمان است، وجود مشکل و ایراد در این وسیله دارای نشانه ها و علامت های بارزی است که تاکید بر این مشکلات دارد. ازعلامت های خرابی تابلو برق میتوان به مواردی همچون نشانه زیر اشاره کرد که درصورت پدیدار شدن هر یک از موارد میبایست هر چه سریع تر برای عیب یابی و همچنین تعمیر آن اقدام کرد.

۱)بالا زدن کلید مینیاتوری بطور دائمی.
۲)ریست نشدن کلیدهای تابلو برق.
۳)حرارت بالا و داغ شدن کلیدها وکابل های تابلو برق.
۴)استنشاق و خارج شدن بوی دود یا سوختگی از تابلو برق.
۵)آتش گرفتن و یا ذوب شدن کابل های درون تابلو برق ها.
۶)به گوش رسیدن صدایی همچون سرخ شدن از درون تابلو برق ها.

بطورکلی داغ شدن بیش ازحد تابلو برق، یکی از مهمترین نشانه های خرابی تابلو برق هاست زیرا منشا بروز دیگر مشکلات هم نیز است. وقتی که تابلو برق داغ شود، باگذشت زمان کلیدهای مینیاتوری بالامیزنند، کابل های درون آن ذوب شده و یا آتش میگیرند و در ادامه آن بوی دود و سوختگی از آن پخش میشود. پس اینگونه میتوان دلایل شکل گیری مشکل در تابلو برق را در علت داغی آن بررسی کرد.

شل شدن اتصالات درون تابلو برق: چنانچه اتصالات کابل های موجود در درون تابلو برق شل و یا سست شده باشند، میزان و اندازه مقاومت در محل اتصال بسیار پایین آمده و کاهش می یابد و این مسئله سبب بالارفتن و افزایش دما و حتی ممکن است سبب اتش سوزی در تابلو برق شود.

_نامتعادل بودن بار: درطراحی کردن و ساختن تابلو، میزان بار در تابلو برق سه فاز باید به گونه باشد که بصورت متعادل و یکنواخت تقسیم بندی شده باشد و درغیر این شرایط دما زیاد میشود و تجهیزات الکتریکی موجود در درون تابلو برق ها دچار اختلال میشود که بسیار خطرناک است.

_بودن بار اضافه بر روی تابلو برق ها: اضافه بار یا اوورلود هنگامی رخ میدهد که اندازه و میزان استفاده بیش از حد یا بیش از آمپرمجاز باشد. به همین دلیل لازم است که درون تابلوهای برق ،رله های محافظتی و بیمتال ها بکار گرفته شوند.

_استفاده نکردن از کابلشوهای بیمتال در داخل تابلو برق ها: درطراحی کردن و همچنین ساختن تابلو برق ها باید به گونه ای باشد که برای کابل های مسی از کالبشوهای مسی استفاده شود و برای کابل های آلومنیومی از کابلشوهای آلومینیومی استفاده شود و بهتراست که جنسی هادی و محل اتصالی متفاوت باشد. ازکابل های بیمتال در جهت جلوگیری از خوردگی ها استفاده میشود و در غیر این صورت احتمال اینکه محل اتصال دچارخوردگی شود وجود دارد و در نتیجه در آن احتمال داغ شدن مدار و تجهیزات تابلو برق وجود دارد.

_روهم قرار گرفتن دو یا چند کابلشو بر روی یکدیگر: چنانچه تعداد خروجی های انشعاب از شینه در تابلو برق بیش از حد مجاز باشد این امکان وجود دارد که چند کابلشو بر روی یکدیگر قرار بگیرد و در نتیجه آن سطح تماس پایین آمده و کاهش پیدا میکند و در این جریان سبب داغ شدن تابلو برق میشود. غیر از این موارد، مواردی مانند نفوذ کردن رطوبت در تابلو برق و درون کلیدهای مینیاتوری، سوخته شدن سیم ها و همچنین رعد و برق نیز میتواند باعث بروز مشکلات بسیاری در درون تابلو برق شود.

چگونگی پیدا کردن معایب تابلو برق

در درون انواع تابلو برق ساختمان قطعات الکترونیکی گوناگونی وجود دارد که از جمله آنها یک یا چندین ردیف کلیدهای مینیاتوری است، مدارهای برقی ،کنترل کننده ها، کنتاکتورها، هشداردهنده ها وک ابل های برق و... است که در درون جعبه ای فلزی و خاکستری رنگ قرارگرفته است. هریک از مدارهای برقی که درون تابلو برق وجوددارد جریان الکتریکی قسمت بخصوصی از ساختمان را تامین و مدیریت و کنترل میکنند ازجمله: موتورخانه ساختمان، آسانسور، روشنایی ساختمان، مشاعات ساختمان و... . بطور معمول قسمت بالایی تابلو برق کلید بزرگی قرار داده شده است که مسئولیت قطع مدار اصلی و مدارشکن را برعهده دارد و همچنین مقدارجریان برق ورودی به تابلو برق توسط آن کنترل و مدیریت میشود.

یکی بزرگترین و مهمترین  مشکلاتی که ممکن است در تابلو برق بوجود بیاید، خراب شدن قطع کننده مداراست‌. هنگامیکه  جریان ورودی برق به کلید مدارشکن بیش از حدمجاز آن و بیش از ظرفیت تعیین شده برای آن باشد، این کلید گرما و حرارت زیادی را تولیدمیکند وبا فعال سازی خود جریان برق را قطع میکند. خراب شدن کلید مدارشکن میتواند دلایلی زیادی داشته باشد اما بطورکلی هرچقدر که ساختمان مورد نظرقدیمی تر باشد و مدت زمان طولانی تر از طراح شدن و ساختن تابلو برق گذشته باشد احتمال اینکه این کلیدخراب شود و نیازمند تعمیرشود بیشتر و بیشتر است.

نکات مهم درعیب یابی تابلو برق ها

_قبل از اینکه به سراغ عیب یابی و تعمیرکردن تابلو برق بروید میبایست از چگونگی عملکرد تابلو برق، تجهیرات پیشگیرانه بکاربرده شده در آن، قطعات محافظتی آن شناخت کامل پیدا کنید.
_احتمال دارد رخ دادن بعضی از مشکلات در تابلو برق به علت قفل درونی سیستم باشد و هیچگونه ارتباطی با تجهیزات درونی تابلو برق نداشته باشد.
_نخستین گام درعیب یابی تابلو برق باز کردن درب کابین تابلو برق و چک کردن ظاهر تجهیزات درون آن است.
_برای آسان و سریعترشدن تشخیص عیب تابلو برق، به آلارم ها وخطاهایی که از تجهیزات نصب شده در تابلو برق همچون: ولت مترها وآمپرمترها قرارگرفته شده توجه فراوانی کنید.
_در صورت داشتن سابقه تعمیرات قبلی و عیبی یابی های پیشین میبایست به مشکلات قبلی آن نیز توجه و ابتدا آنها را بررسی کرد.
_توجه به طرز عملکرد تجهیزات درونی تابلو برق مانند: رله های محافظتی، کلیدهای اتوماتیک، کنترل فازها و...است. زیرا چنانچه این قطعات به درستی کار نکنند تابلو برق دچار اختلالات بسیاری میشود.
_یکی از مهمترین ابزارها درعیب یابی تابلو برق ها بررسی کردن نقشه مدارهای الکتریکی است تا اطمینان حاصل کنید که مدارها به درستی عمل میکنند.
_در نهایت میتوانید مدارهای الکتریکی را بوسیله شیوه های گوناگونی همچون: پیوستگی مدارها، تست کردن ولتاژها، تست کردن مقاومت عایقی و همچنین جریان مصرفی مورد بررسی قرار دهید.

چه عواملی بر قیمت تابلو برق تاثیر می گذارد؟

این نوع ابزار به دلیل تنوع و گستردگی زیاد تابلوهای برق، قیمت متفاوتی در بازار دارد و معمولا عوامل مختلفی بر قیمت آن تاثیر می گذارد، برای درک بهتر می توان گفت، تابلو برق یک کارخانه بزرگ و پیچیده نسبت به تابلو برق یک خانه کوچک تفاوت فاحشی با هم دیگر دارند. با توجه به گستردگی و وجود ماشین آلات بسیار پیشرفته در کارخانه ها، ساخت و تولید تابلوهای برق معمولاً روزها و ماه ها طول می کشد و بسیار پیچیده است. به همین دلیل گران است و نیاز به کار زیادی دارد.

انواع تابلو برق موجود در بازار هر کدام قیمت های متفاوتی دارند. معمولا انتخاب و خرید هر کدام به نوع فعالیت و کار شما بستگی دارد. در بسیاری از مواقع کارشناسان این حوزه سعی می کنند از روی نقشه نصب نوع آن را مشخص کنند.

دانستن انواع تابلوهای برق می تواند در هزینه شما صرفه جویی کند، اما مهمتر از همه، مهارت شما در این زمینه است. توصیه می کنیم اگر در این زمینه تخصص و مهارت لازم را ندارید حتما از افراد مجرب کمک بگیرید و به هیچ عنوان آن را خریداری و نصب نکنید زیرا خطرات بیشتری دارد.

کاربرد تابلو برق

در دنیای امروز تابلوهای برق یکی از اجزای کلیدی واحدهای صنعتی و مسکونی هستند که بیشتر در منازل مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند. تابلوهای کانتر با توجه به تعداد واحدهای آپارتمان در صورت بیشتر بودن تعداد واحدها تابلوهای برق آپارتمان بزرگتر طراحی و در نظر گرفته می شود. اما در مکان صنعتی از تابلوهای برق به عنوان تابلو توزیع برق استفاده می شود که با توجه به تجهیزات مورد نیاز در صنعت از تجهیزات صنعتی ویژه صنعت در تابلو برق استفاده می شود. شاید این سوال برای شما پیش بیاید که تابلو برق چیست و چه کاربردی دارد.

کاربردهای مختلفی برای تابلوهای برق وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:

تابلوهای برق از انتقال برق گرفتگی به افراد و مصرف کنندگان جلوگیری می کند.
    تجهیزات و دستگاه های داخل هر تابلو برق از عوامل محیطی مختلف مانند باران، باد، برف و ... محافظت می شوند.
    تابلوهای برق برق را به طور مساوی و به مقدار لازم بین مدارهای مصرف کننده توزیع می کنند.
    کلیدهای مدار و فیوز ها در تابلوهای برق ضریب توان را اصلاح می کنند، از نشت جریان جلوگیری می کنند و به توزیع یکنواخت کمک می کنند.
    تابلوهای برق یکی از مهم ترین منابع تامین انرژی هستند و از چندین منبع برق استفاده می کنند.
    عملکرد کلید ها و تجهیزات مدار بستگی به تابلو برق دارد.

وظایف انواع تابلو برق عبارتند از:

تابلوی کنترل دستی یا اتوماتیک در صنعت: هدف از پنل های دستی پنل هایی هستند که بدون کانکتوری که از سوئیچ های خاصی استفاده می کند، مصرف کننده را جدا کرده و مجددا وصل می کند.
تابلوهای برق توزیعی که معمولا در زیر تیرهای برق دیده می شوند.

تابلوهای برق خازنی: مجموعه ای از تابلوها هستند که اغلب در مکان های عمومی قابل مشاهده نیستند. این نوع پنل وظیفه متعادل سازی برق را دارد.

سخن پایانی

بطور خلاصه یکی از اصلی ترین مشکلات تابلو برق ها مشکل گرم شدن تابلو برق است که همین مسئله خود به تنهایی منشا بوجود آمدن مشکلات بعدی در تابلو برق است. برای تست کردن اینکه حرارت تابلو برق به چه اندازه است به هیچ عنوان آن را با دستان تست نکنید زیرا خطر برق گرفتگی وجود دارد و برای این کار از دستگاه هایی به نامThermal imager استفاده می شود.

داغ شدن تابلو که مهمترین دلیل ایجاد اختلال در تابلو برق است ایراداتی همچون: شل شدن اتصالات درون تابلو برق، نامتعادل بود بار، بودن اضافه بار، عدم استفاده از کابلشوهای بیمیتال ، روی هم قرار گرفتن دو یا چند کابلشو بر روی یکدیگر باعث داغ شدن آن می شود.