عملکرد رله شینت در کلید اتوماتیک چگونه است؟

امروزه لوازم و تجهیزات بسیاری برای رفاه و آسایش مردم به وجود آمده است که هر کدام از آن ها مزایای خاص خود را دارد. بیشتر وسایلی که مردم از آن استفاده می کنند با استفاده از نیروی برق کار می کند و بدون برق عملا بلا استفاده خواهند بود. تمامی لوازم و تجهیزات برقی از قطعات خاصی تشکیل شده اند که در برخی از آن ها یک قطعه خاص به نام رله به کار گرفته شده و کارایی بالایی دارد. در این مقاله از وب سایت آژند برق قصد داریم تا به بررسی عملکرد رله شینت در کلید اتوماتیک بپردازیم و اطلاعات ویژه ای را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات لازم و کافی تا انتهای این مطلب با آژند برق همراه باشید.

رله چیست؟‌

در مقالات گذشته درباره رله اطلاعاتی را در اختیارتان قرار داده ایم و نکات مهمی را بیان کرده ایم، در این مطلب نیز قبل از آن که بررسی رله شینت بپردازیم ابتدا تعریفی جامع از رله را بیان خواهیم کرد. قابل ذکر است که رله یک کلید الکترونیکی به شمار می آید و با کلیدهای دستی تفاوت هایی دارد. همان گونه که می دانید کلیدهای معمولی باید به صورت دستی باز و بسته شوند اما در رله ها می توانیم با استفاده از یک ولتاژ، پایه های رله را تحریک نماییم و مسیر جریان برق را قطع یا وصل کرده و به عبارتی دیگر لامپ مورد نظر را خاموش و روشن کنیم.

بنابراین رله ها قطعاتی هستند که می توانند جریان برق را از خود عبور دهند و همچنین توانایی عبور جریان بالا بیش از جریان ورودی را نیز دارند، به همین دلیل است که می توان از آن ها به عنوان تقویت کننده نیز استفاده کرد. ممکن است این سوال برای شما عزیزان به وجود بیاید که تحریک شدن رله بر اثر تغییر چه کمیت هایی است؟! برای پاسخ به این سوال می توان بیان کرد که تحریک شدن رله ها بر اثر کیت هایی مانند موارد زیر است:

• درجه حرارت
• ولتاژ
• جریان و ....

شایان به ذکر می باشد که عملکرد رله به این صورت است که اگر یک ولتاژی به سیم پیچ آن برسد، سبب ایجاد یک میدان مغناطیسی در آن می گردد و این میدان مغناطیسی نیز باعث قطع و وصل شدن کنتاکت های موجود در خود رله خواهند شد که می تواند به وسیله این کنتاکت ها جریان را در بسیاری از وسایل الکتریکی و الکترونیکی را قطع و وصل و کنترل نماید. در بسیاری از دستگاه های الکترونیکی از رله ها استفاده شده است. باید اشاره شود که رله ها در شکل ‌ها، اندازه‌ ها و توان ‌های متنوع برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند و می توانند به عنوان یکی از مهمترین قطعات وسایل الکترونیکی به شمار آیند.

اجزای تشکیل دهنده رله:‌

رله ها از اجزای خاصی تشکیل شده اند و در صورت آسیب به هر قسمت این اجزا، این قطعه کارایی خود را از دست خواهد داد. باید اشاره شود که رله از سه بخش زیر تشکیل شده است:

• سیم پیچ
• فنر
• کنتاکت ها

اگر بخواهیم عملکرد رله را به صورت کلی مورد بررسی قرار دهیم، باید اشاره نمایم زمانی که جریان در سیم پیچ های رله جاری می شود، یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم پیچ ها به وجود آمده و موجب جذب میله آهنی توسط سیم پیچ خواهد شد. انتهای میله آهنی دقیقا مانند یک سوئیچ عمل می کند و مدار را باز و بسته خواهد کرد. اگر سیم پیچ مغناطیسی نباشد فنر موجود در رله میله آهنی را به حالت طبیعی خود (باز یا بسته) باز خواهد گشت. در بلوک دیاگرام رله های الکترومکانیکی فنر نشان داده نشده است اما این فنر به صورت داخلی نیز وجود دارد.

کاربرد و تقسیم بندی رله ها:

رله ها در بسیاری از لوازم الکترونیکی و برقی مورد استفاده قرار می گیرند و به عنوان یک قطعه مهم شناخته می شوند. به عنوان مثال همه شما عزیزان در خانه خود از یخچال استفاده می کنید، در این وسیله برقی نیز رله وجود دارد. به صورت کلی رله طیف بسیار زیادی از کاربردها را شامل می شود که در زیر به صورت کلی به چند قسمت از مهم ترین کاربردهای آن اشاره خواهیم کرد:‌

• حفاظت (این کاربرد بیشتر در رله های قدرت و حفاظتی مطرح می شود و ممکن است برای همه رله ها صادق نباشد)
• کنترل کننده موثر
• استفاده به عنوان کنترلر خاص (درایو موتور و…)

حال اگر بخواهیم رله ها را به دسته های مختلفی تقسیم بندی کنیم، باید از بعدهای متنوع این کار را انجام دهیم. به صورت کلی در زیر به یک تقسیم بندی از رله ها اشاره کرده ایم که این طبقه بندی صرفا برای رله های معمولی می باشد و شامل رله های حفاظتی نخواهد شد. از جمله طبقه بندی کلی رله ها به شرح زیر است:‌

• رله سنجشی
• رله زمانی
• رله جهت یاب
• رله جامد

رله شینت چیست؟

لازم به ذکر می باشد که رله شینت در کلید اتوماتیک به عنوان یک فرمان دهنده ایفای نقش می نماید و همچنین در درون کلید‌های اتوماتیک که به صورت معمول به عنوان کلید اصلی قرار دارد، مورد استفاده قرار می گیرد. جایگاه رله شینت در زیر روکش کلید اتوماتیک می باشد که با بازکردن روکش کاملا قابل رویت است. زمانی که این رله در داخل کلید اتوماتیک نصب می شود، با عبور جریان برق از کلید از مدار مورد نظر خارج خواهد شد. بنا به عبارتی دیگر رله شینت یک یک تجهیز جانبی برای کلید اتوماتیک به شمار می آید. زمانی که به ترمینال ‌های آن نیرو وارد می شود، به  صورت مکانیکی بریکر را قطع خواهد کرد. نکته بسیار مهمی که باید بدانید، این است که نیروی اعمال شده به رله شینت مورد نظر از داخل کلید اتوماتیک نمی باشد، بنابراین این نیرو باید از یک منبع خارجی تامین گردد.

بنا به تعریفی دیگر، رله شینت یک قطعه است که درون کلید اتوماتیک قرار می گیرد و برای قطعه کردن کلید در مواقع ضروری و خاص و در مواقع خطا مورد استفاده قرار می گیرد. اما این خطاها را از بریکر احساس نخواهد کرد و به نوعی از یک منبع خارجی آن را تشخیص خواهد داد. به عنوان مثال اگر قصد داشته باشید که در زمان رخ دادن یک واقعه آتش سوزی بریکرتان مورد نظر عمل نماید باشد سنسورهای حرارتی،حرارت آتش را تشخیص داده و پس از آن بوبین رله نیرویی را اعمال و بریکر را قطع نماید. بنابراین مجدد ذکر می نماییم که رله از منبعی بیرونی برای تشخیص خطا بهره می‌گیرد نه از درون کلید اتوماتیک یا بریکر.

رله شینت به صورت معمول در دو نوع ac و dc یافت می شود. شما عزیزان می توانید برای انتخاب رله شینت  ac یا dc در رنج ولتاژهای موجود ابتدا باید نوع کلید اتوماتیکی که در اختیار دارید را چک نمایید تا با توجه به مشخصات آن کلید، رله شینت مورد نظر برای آن و همچنین رله آندر را انتخاب و خریداری نمایید.

عملکرد رله شینت چگونه است؟

لازم به ذکر می باشد که رله شینت از دو سیم خروجی به منظور تغذیه ولتاژ بوبین برخوردار می باشد که پس از اتصال رله در داخل کلید، به خارج از آن انتقال خواهد یافت. نحوه عملکرد این قطعه به این صورت است که اگر جریان الکتریکی به بوبین رله القا گردد؛ کلید به‌ صورت مکانیکی قطع خواهد شد. پس منبع تغذیه رله شینت خارجی می باشد.

این منبع می ‌تواند به صورت جریان مستقیم یا جریان متناوب نیز باشد. در واقع رله شینت وظیفه دریافت یک پالس الکتریکی و اعمال فرمان قطع کلید در زمان وقوع یک خطای تعریف شده توسط اپراتور را بر عهده دارد. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است، به دلیل آن که منبع تغذیه رله شینت خارجی بوده؛ بنابراین محل خطا هم باید به صورت خارجی باشد.

کاربرد رله شینت در کلید اتوماتیک چه می باشد؟‌

حال که درباره رله شینت اطلاعات جامعی را دریافت کردید، بهتر است که به کاربرد این رله بپردازیم. شایان به ذکر می باشد که کاربرد رله شینت در کلید اتوماتیک بسیار متفاوت خواهد بود اما باید بدانید که حداکثر کاربری این رله مهم، در کلیدهای اتوماتیکی می باشد که به حفاظت مربوط می شوند به دلیل آن که این رله در آخر باید کلید مربوطه را قطع نماید. از جمله کاربردهای بسیار مهم رله شینت می توان به موارد زیر اشاره داشت:‌

• استفاده از رله شینت در تابلوهای برق

شایان به ذکر می باشد که یکی از موارد بسیار مهم استفاده از رله شینت این است که می‌ توان بی متال ‌های تابلو برق دستگاه را با رله مورد نظر به صورت سری درآورد تا هنگامی که به هر دلیلی بی متال قطع شد رله شنت هم کلید اتوماتیک را قطع نماید و برق اصلی تابلو مورد نظر قطع نگردد. به دلیل آن که ممکن است در مواردی این اتفاق بیافتد که بی متال فرمان قطع را داده باشد اما به دلیل خال زدن پلاتین ‌های کنتاکتور هم چنان جریان برق در حال عبور از کنتاکتور بوده و سبب سوختن سیم پیچ مصرف کننده می گردد.

• استفاده از رله شینت به منظور قطع جریان

باید اشاره شود که یکی دیگر از کاربردهای بسیار مهم رله شینت این است که با اتصال به کنترل فاز در صورت جا به جایی یا قطع یکی از فاز ها، از طریق ترمینال های خروجی کنترل فاز، رله مورد نظر برق دار می گردد و هم چنین سبب قطع شدن کلید اتوماتیک مورد نظر خواهد شد.

تفاوت های رله شینت و آندر ولتاژ:

رله شینت و رله آندر ولتاژ با یکدیگر تفاوت های خاص و کارایی های متفاوتی دارند بنابراین شما عزیزان باید بر اساس نوع کارایی و تفاوت آن ها، این نوع رله را انتخاب فرمایید. در زیر به برخی از نکات بسیار مهم درباره رله شینت اشاره می کنیم:‌

• رله شینت یک نوع قطعه الکتریکی می باشد که با اعمال نیروی آنی عمل خواهد کرد و با باز کردن مدار کلید اتوماتیک از طریق اعمال نیرو به بخش مکانیکی آن، جریان را قطع می نماید.
• لازم به ذکر می باشد که رله شینت نیازمند یک نیرو برای اعمال به کلید اتوماتیک می ‌باشد به دلیل آن که باید تمامی ‌موارد مرتبط با کلید اتوماتیک را تحت کنترل داشته باشیم. بنابراین بسیار مهم است که ولتاژ تغذیه را کنترل نماییم.
• رله شنت به طور کلی برای بازکردن دستگاه سوئیچینگ با اعمال یک فرمان الکتریکی یا  از راه دور مورد استفاده قرار می گیرد.
• این رله نیز می تواند به منظور باز و بسته کردن محلی دستگاه کلیدزنی (سوئیچینگ) هم از طریق فشردن دکمه محلی یا اعمال تعدادی سیگنال کنترلی به صورت موازی هم مورد استفاده قرار گیرد.

اگر بخواهیم تعریف یا توضیحی واضح از رله آندر را بیان کنیم، باید اشاره نماییم که رله شینت خاصیت قطع کردن دستگاه کلید زنی را در فقدان یا افت ولتاژ فراهم نخواهد کرد. بنابراین باید رله ای وجود داشته باشد که این وظیفه را به خوبی انجام دهد، این رله مخصوص همان رله آندر ولتاژ می باشد.

از جمله نکات و تفاوت های بسیار مهمی که درباره رله آندر ولتاژ و رله شینت باید بدانید، به شرح زیر می باشد:‌  

• رله آندر ولتاژ رله ای الکتریکی است که همواره برای بستن کلید اتوماتیک دستگاه سوئیچینگ یا برای نگه داشتن آن در همان وضعیت بسته، نیازمند اعمال نیرو می باشد.
• می توان اذعان داشت که رله شینت یک عملکرد ثابت داشته و در مواردی مانند قطع کاید اتوماتیک توصیه خواهد شد. این قطعه در زمان افت یا قطع ولتاژبه سرعت عمل خواهد کرد. این افت ولتاژ به صورت کلی 80 درصد از ولتاژ مجاز طراحی شده برای مدار می باشد.
• لازم به ذکر می باشد که تفاوت رله شینت و رله آندر ولتاژ در اصل در نوع عملکردشان خواهد بود که در رله شینت با اعمال نیروی برق به آن از خود عکس العمل نشان خواهد داد و رله آندر ولتاژ که همواره دارای برق می باشد و با قطع یا کاهش میزان ولتاژ از خود عکس العمل نشان می دهد.

سخن پایانی

شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رله شینت و دیگر رله ها به وب سایت آژند برق مراجعه کرده و با کارشناسان این مجموعه درباره انواع رله و خرید آن ها مشورت نمایید.