فیوز HH چیست؟ و از چه اجزایی تشکیل شده است؟
فیوز یک وسیله ایمنی الکتریکی می باشد که در اطراف رسانایی نوار مانند ساخته شده است و در صورت وجود جریان بیش از حد، ذوب شده و دستگاه های متصل به خود را از مدار جدا می کند.فیوزها همواره به شکل سری به اجزای دیگر متصل می گردد تا از ایجاد اضافه جریان نگهداری شود، به گونه ای که زمانی که فیوز باز می گردد تمام مدار را باز کرده و جریان عبوری از طریق اجزاء را متوقف می نماید.
در صورتی که فیوز به شکل موازی به مدار بسته شود تاثیری در جریان شاخه های دیگر نخواهد داشت. این تجهیزات برای حفاظت لوازم برقی همچون تلویزیون، یخچال، کامپیوتر و … کاربردی می باشند . همچنین از فیوز به عنوان قطع کننده جریان یا پایدارساز (استیبلایزر) نیز برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی دستگاه ها بهره برداری می گردد.
در حال حاضر فیوز ها در انواع مختلفی طراحی و به بازار ارائه می گردد . نوار نازک فیوز از آلومینیوم، مس یا روی تولید می گردد و همانطور که می دانید همواره به صورت سری با مداری که از آن در برابر اضافه جریان محافظت می کند متصل می گردد.
فیوزها براساس مقدار ولتاژ و نوع ساختمان قطع كننده شان به انواع زیر دسته بندی می گردند :
الف- فیوز حرارتی ذوب شونده
ب- فیوز حرارتی (بی متال)
پ- فیوز مغناطیسی
ت- فیوز توان بالا NH
ث- فیوز فشار قوی HH
فیوز حرارتی ذوب شونده از متداول ترین نوع فیوز برق محسوب می شوند ، فیوز مغناطیسی، فیوز توان بالا NH، فیوز فشار قوی HH و … اشاره نمود.
- فیوز برق حرارتی همانطور که از نامشان مشخص می باشد ، از طریق مقاومت یک سیم فلزی در برابر شدت جریان، به کنترل و حفاظت از مدار الکتریکی می پردازد و در اثر عبور جریان بیش از حد، با واکنش تعریف شده ای نظیر ذوب شدن و قطع جریان، از آسیب به تجهیزات برقی موجود در مدار پیشگیری به عمل می آورد .
- انواع فیوز برق مغناطیسی نیز از ویژگی ها و عملکرد مخصوص به خود برخوردار است و به گونه ای عمل می کند که زمان قطع مدار به وسیله ی یک فنر قابلیت تنظیم دارد و چنانچه که با افزایش بیش از حد جریان و برقراری اتصال کوتاه، یک هسته ی آهنی جریانات اضافه را جذب کرده و به طور کامل مدار را قطع می کند.
- انواع فیوز های NH و HH نیز با کاربردهای گسترده ی صنعتی و به ترتیب در شبکه های فشار ضعیف و فشار قوی (حفاظت از تراسفورماتورهای توزیع) مصرف می شوند و طبیعتا قابلیت تحمل جریان اضافه ی آن ها بیش از نوع حرارتی می باشد .
فیوز HHبرق چیست و چه کاربردی دارد ؟
فیوزهای HH برای فشار قوی کاربردی می باشد و خیلی بلندتر از فیوزهای معمولی تا ۵۰۰ ولت می باشد و برای حفاظت ترانسفورماتورهای توزیع و ترانسفورماتورهای اندازه گیری قابل بهره برداری می باشد .فیوز HH تنها در جایی کاربرد دارد که قدرت اتصال کوتاه از MVA ۴۰۰ تجاوز نکند. ساختمان فیوز HH شبیه به فیوز فشار ضعیف می باشد . در داخل یک لوله چینی یا فیبری بزرگ سیم فیوز به صورت مارپیچ قرار گرفته و در دو انتها به دو کلاهک فلزی محکم شده است.
سیم فیوز به شکل آزاد در داخل براده کوارتز جای گرفته یا مدار داخل لوله دندانه دندانه می باشد که از داخل دندانه رد می شود . فیوزهای فشار قوی از یک سیم فرعی برخوردار می باشند که با قطع شدن آن دکمه ای به خارج پرتاپ می گردد که حاکی از سوختن فیوز می باشد . می توان از حرکت این دکمه برای مدار فرعی بهره برداری نمود که از قطع فیوز در داخل اتاق فرمان مطلع می گردد.
با قرار دادن چندین فیوز در یک مدار می توان طوری فیوزها را انتخاب نمود که قطع فیوز به شکل دلخواه صورت گیرد یعنی فیوز، فقط مداری که اتصال کوتاه شده قطع کند و دیگر مدارها در زیر بار باقی بمانند، در صنعت به فیوز فشار قوی (کات اوت) نیز می گویند.
اجزای تشکیل دهنده فیوز برق
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با فیوز می بایست به خوبی با اجزای تشکیل دهنده آن آشنا شوید. موادی که برای پوشاندن سطح خارجی انواع فیوز مصرف می شود ظاهر متفاوتی به هر یک از انواع آن می بخشد . جدا از این سطح خارجی اجزای اصلی تشکیل دهنده فیوز برق یک سیم فلزی می باشد که این سیم فلزی قابلیت مقاومت در برابر جریان برق را تا یک حد تعیین شده‌ای را دارا می باشد . در صورتی که به هر دلیلی نوسانات جریان رخ دهد و میزان جریان برق از مقدار تعیین شده بیشتر شود این سیم ذوب شده و از این طریق منجر می گردد تا قبل از بروز هر نوع حادثه یا خطری جریان قطع شود. به همین دلیل است که کاربرد اصلی استفاده از انواع فیوز برای کنترل و حفاظت از سیستم برق کشی ساختمان می باشد .
انواع فیوز برق
یکی از نکات اساسی در خصوص سیم کشی برق ساختمان این است که باید به گونه ای عمل شود که به میزان کافی، امنیت و محافظت لحاظ گردد. انواع فیوز برق به عنوان یکی از وسایل بسیار پر کاربرد و ایمن در صنعت برق و الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرند و تاثیر این وسیله دقیقا بر افزایش قابلیت کنترل جریان الکتریکی می باشد؛ یعنی زمانی که لازم است در یک مدار و برای یک فضای مشخص، میزان جریان از یک حد تعیین شده بیشتر نشود و استاندارد و ثابت بماند، می توان از انواع فیوز برق استفاده نمود. همانطور که می دانید فیوز ها در انواع مختلفی تولید می شوند که عبارت اند از :
فیوز برق فشنگی
این نوع فیوز از یک نوع فشنگ به خصوص در دو جداره ی پایه و کلاهک طراحی شده است و طریقه ی عملکرد آن به گونه ای می باشد که چنانچه به هر دلیلی در جریان برق نوساناتی رخ دهد ، سیم های قرار گرفته در داخل فشنگ فیوز در اثر گرمای ایجاد از طریق این نوسان ذوب شده و باعث قطع شدن مدار می شوند .
در اکثر مواقع تشخیص اینکه آیا فیوز در اثر نوسانات ایجاد شده دچار سوختگی شده است یا خیر، برای افراد زیادی بسیار سخت به نظر می رسد اما به منظور فهمیدن این مورد راه حل آسانی وجود دارد .در صورتی که به قسمت انتهایی فیوز برق توجه نمایید ، پولک های رنگی را خواهید دید که هر کدام مورد خاصی را تعیین می کند. شما می توانید با مراجعه به دفترچه های راهنمای دستگاه مورد نظر هر یک از این مفاهیم را متوجه شوید. دقت داشته باشید که اگر فیوز سوخته باشد، پولک مربوط به آن در اثر ذوب شدن سیم از دستگاه خارج خواهد شد و در این هنگام شما باید یک فیوز برق جدید را خریداری کرده و برای نصب آن اقدام کنید.
فیوز برق مینیاتوری
این نوع به علت اینکه تعویض فیوز های فشنگی برای اکثر افراد دشوار است، تولید شده اند و شامل انواع مختلفی می باشند که هر کدام در مصارف خاصی کاربرد ویژه دارند و بر حسب نیاز و تشخیص شخص برق کار کاربرد دارند .
فیوز برق کمپکت
فیوز برق کامپکت که به کلید های اتوماتیک معروف می باشند ، در واقع نوع جدیدی از این تجهیز محسوب می شوند که برای حفاظت بیشتر از سایر وسایل الکترونیکی مصرف می کنند .
عوامل مؤثر در انتخاب فیوز
- ولتاژ نامی
- جریان نامی فیوز
- جریان اسمی پایه فیوز
- جریان اتصال کوتاه
- فرکانس نامی
- سطح عایقی
- مشخصه زمان جریان (تند کار، کندکار، …)
- نوع فیوز (فشنگی، چاقویی)
- قابلیت یا عدم قابلیت محدود کنندگی جریان اتصال کوتاه
- ضرایب ارتفاع و حرارت محیط
سخن پایانی
همانطور که دریافتید فیوز سیم نازکی می باشد که به شکل سری در مدار قرار می گیرد و با افزایش جریان به بیش از یک مقدار مجاز می سوزد و مدار را قطع می نماید. فیوز ذوب شونده معمولی را فیوز فشنگی نیز می نامند. برای تشخیص سالم بودن فیوز، از یک پولک رنگی به رنگ های مختلف استفاده می شود که توسط یک سیم مقاومت دار نگه داشته می شود. عنصر اصلی ساخت فیوز، یک نوار فلزی می باشد که در یک محفظه غیر رسانا تعبیه شده است . با عبور جریان بیش از حد مجاز، نوار فلزی ذوب می شود و مدار الکتریکی قطع می گردد. در نهایت می توانید برای خرید یا کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با فیوز HH و انواع فیوز به وب سایت آژند برق مراجعه نمایید .
