نحوه انتخاب کلید مینیاتوری مناسب
کلید مینیاتوری ( Miniature Circuit Breaker یا بهاختصار MCB ) تجهیزات الکتریکی را در برابر اتصال کوتاه و عبور جریان غیرمجاز نگهداری می نماید. این تجهیز از دو مکانیزم برای عملکرد خود بهره برداری می نماید :
- عملکرد بیمتالی برای حفاظت اضافهبار :
تشخیص جریان اضافه به عهده یک فلز (بیمتال) است که با عبور جریان بیش از جریان نامی، گرم شده و خم می شود که منجر به عمل کنتاکت کلید شده و مدار را قطع می نماید.
- عملکرد مغناطیسی جهت حفاظت از اتصال کوتاه :
جریان اتصال کوتاه توسط سیمپیچی با تعداد دور کم و قطر زیاد، به شکل مغناطیسی تشخیص داده شده و کلید مینیاتوری قطع می گردد.
یکی از تجهیزات مهم که در تمام اماکن چه اداری، صنعتی و مسکونی وجود دارد، شبکه ی برق است. حفاظت از شبکه برق در این اماکن در برابر خطراتی همچون: اتصال کوتاه، اضافه جریان، آتش سوزی ناشی از برق و ورود جریان صاعقه، بر عهده ی کلید های مینیاتوری است. استفاده از این نوع کلیدها به عنوان قطع کننده ی حفاظتی جریان، ضروری و اجتناب ناپذیر است.
کلید مینیاتوری چیست؟
امروزه در شبکه برق ولتاژ پایین به جای فیوز از کلید مینیاتوری استفاده می شود. کلید مینیاتوری (Miniature Circuit Breaker) یک کلید حفاظتی اتوماتیک است که از آن برای محافظت از مدار در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار استفاده می شود. محافظت از شبکه برق و مصرف کننده در برابر حوادث و خطرهای انرژی برق، مانند اتصال کوتاه ، اضافه جریان ، آتش سوزی ناشی از برق و ورود جریان صاعقه، استفاده از کلیدهای مینیاتوری را به عنوان قطع کننده حفاظتی جریان اجتناب ناپذیر می کند. کلید مینیاتوری به دو روش بیمتال و سیم پیچ از مدار الکتریکی محافظت می کند.
* همه چیز درباره ی کلیدهای مینیاتوری
هر کلید مینیاتوری دارای دو مشخصه قطع حرارتی و قطع مغناطیسی است. کارکرد اصلی این دستگاه، سوئیچ کردن مدار است، یعنی باز کردن خودکار مدار، هر وقت که جریان عبوری از کلید از مقدار تنظیم شده، بیشتر میشود. در صورت نیاز آن را میتوان مثل کلید معمولی به صورت دستی روشن یا خاموش کرد.
از قسمت های تشکیل دهنده کلید مینیاتوری، جرقه گیر است. قسمت جرقه گیر شامل صفحات فلزی موازی است که به وسیله ی لایه های عایق از هم جدا شده اند و در زمان قطع، جرقه را به جرقه های کوچک تر تقسیم می کنند. عدم وجود این قطعه در کلید مینیاتوری موجب کاهش و یا عدم کیفیت و قیمت ارزان کلید می شود که ساده ترین و ابتدایی ترین راه تشخیص این موضوع وزن کم تر این کلیدها در مقایسه با کلیدهای مینیاتوری مجهز به جرقه گیر و با کیفیت است.
کلید مینیاتوری دارای قطعات و تجهیزاتی است که در یک محفظه محکم و عایق قرار دارد. این محفظه، عایقبندی و حفاظت مکانیکی مناسب را فراهم میسازد. جنس محفظه کلید مینیاتوری یکی از مشخصات کلید مینیاتوری است که به شما در جهت تشخیص کیفیت این کلید کمک می کند.
جنس محفظه کلید مینیاتوری باید از مواد عایق با حداقل ولتاژ ۲۵۰۰ ولت و غیر قابل اشتعال با مقاومت حرارتی ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد باشد. علاوه بر این که کلید مینیاتوری باید دارای محفظه عایق با استقامت حرارتی و مکانیکی لازم به منظور تحمل دمای ناشی از جریان نامی باشد، اجزای فلزی مکانیزم عمل کننده کلید مینیاتوری نیز باید از جنس مقاوم بوده تا در شرایط آب و هوایی نامساعد فرسوده نشود.
سیستم کلید شامل یک اتصال ثابت و متحرک است که سیمهای ورودی و خروجی به آن متصل شدهاند. اجزای فلزی یا بخشهای حامل جریان بسته به جریان نامی کلید، از مس الکترولیتی یا آلیاژ نقره ساخته شدهاند .کلید مینیاتوری فاقد تنظیم جریانی بوده و در صورت خرید بر اساس جریان نامی ذکر شده در مشخصات کلید، عمل حفاظت یا کلید زنی را انجام میدهد.
مکانیزم کلید زنی یا سوئیچینگ کلید مینیاتوری با استفاده از کنتاکت های ثابت و متحرک است. این کنتاکت ها با سیم ها در ورودی و خروجی کلید ارتباط الکتریکی دارند. فیوز مینیاتوری نسبت به اضافه جریان حساس تر از فیوز است. برای به کار انداختن دوباره مدار با استفاده از کلید مینیاتوری تنها کافی است که شاسی آن را به سمت بالا فشار داد.
در شرایط کاری عادی، کلید مینیاتور همانند سوئیچ دستی کار میکند تا مدار را روشن یا خاموش نماید. در شرایط اضافه جریان یا اتصال کوتاه، کلید مینیاتور به صورت خودکار عمل یا تریپ میکند به صورتی که وقفهی جریان در مدار بار روی میدهد و جریان قطع می شود.
اغلب کلیدهای مینیاتوری به هم متصل می شوند تا نسخههای دو و سه پًل را به وجود آورند و بدین ترتیب بروز خطا در یک فاز سبب قطع کل مدار شده و به این طریق جداسازی کامل جریان خطا فراهم میشود. این ویژگی در صورت حفاظت تک فازی شدن موتور سه فاز، مفید است.
از نکات مهم در طراحی کلید، استفاده از معرفی شستی هایی با رنگهای مختلف جهت تفکیک جریان نامی کلید مینیاتوری، تجهیز کلید به نشانگر قطع و وصل کلید، محل نصب لیبل، قابلیت نصب انواع کنتاکت های کمکی و تجهیزات جانبی از هر دو طرف کلید و علامت گذاری استاندارد است. استفاده از متریال مناسب، آبکاری نقره قطعات داخلی و پوشش گالوانیزه ترمینالها در طول عمر کلید نقش موثری ایفا می کنند. طول عمر کلید برحسب تعداد قطع مکانیکی و الکتریکی و گارانتی محصول از موارد مهمی است که باید هنگام انتخاب محصول با کیفیت به آن توجه شود.
برای بررسی کردن شکل ظاهری کلید مینیاتوری باید در نظر داشت که قسمت محفظه پلاستیکی باید تمیز و بدون هیچ گونه آسیب و نقصی مانند ترک و یا وجود حباب روی بدنه کلید باشد و برخورداری از این عوامل از جمله مشخصات کلید مینیاتوری سالم است. از مواردی هم که می توان به منظور تست کلید مینیاتوری به صورت ظاهری، بررسی شود، مقایسه وزن کلید است. می توان وزن کلید مینیاتوری را با وزن یک نمونه کلید سالم مقایسه کرد.
برخی از تولیدکنندگان از برنج به جای فلز مس قرمز در تولید کلید مینیاتوری استفاده می کنند که از نظر رنگ متفاوت هستند و می توان این موضوع را تشخیص داد. برخی دیگر هم ضخامت سیم را کاهش می دهند تا هزینه ها کاهش یابد. این ها همه از موارد و نمونه های غیر استاندارد است که باید به آن توجه نمود. همچنین برای بررسی ظاهری کلید مینیاتوری باید در نظر داشت که قسمت محفظه پلاستیکی باید تمیز و بدون هیچ گونه آسیب و نقصی مانند ترک و یا وجود حباب روی بدنه کلید باشد و برخورداری از این عوامل از جمله مشخصات کلید مینیاتوری سالم است.در ایران از کلید مینیاتوری صرفا برای محافظت در برابر اتصال کوتاه در مدار کمک گرفته می شود و برای اضافه بار از بی متال.
نحوه انتخاب کلید مینیاتوری مناسب برای ساختمان
در زمان انتخاب فیوز با توجه به نیاز مصرف کننده می بایست به چند نکته مهم توجه کرد . این نکات اعم از، تیپ کلید های مینیاتوری ،کلاس حرارتی، جریان مجاز فیوز ،ولتاژ نامی، قدرت قطع می باشد .
شما می بایست در انتخاب کردن سیم برای سیم کشی نیز دقت لازم را کنید . چرا که باید سیم انتخابی با جریان مجاز مناسب بوده تا فیوز در زمان مناسب بتواند در برابر اتصال کوتاه و همچنین اضافه بار عمل کند.
فیوزهای فشار قوی عبارتند از : فیوز کات اوت ، فیوزهای HH
از فیوزهای کات اوت وظیفه ی محفاظت از فیدر خط را دارا هستند و جریان نامی فیوز کات اوت از ۶ آمپر تا ۲۰۰ آمپر و قدرت قطع آنها از ۲ کیلو آمپر تا ۲۰ کیلو آمپر می باشد. فیوزهای HH قدرت بالاتری را قطع کرده که برای ولتاژ های متناوب بیش از ۱ کیلو آمپر استفاده می شوند. منظور از قدرت قطع بالا در فیوزها این است که در زمان اتصال کوتاه و اضافه بار ایجاد جرقه و آتش سوزی نمی شود .
انتخاب کلید مینیاتوری
برای انتخاب نوع کلید مینیاتوری باید به مشخصات مصرف کنندههای موجود توجه نمود که مواردی همچون: توان مصرف کننده، ولتاژ کار، نحوه ی سیم کشی و خاصیت اهمی و سلفی-خازنی تعیین کننده ی قدرت قطع، جریان نامی، ولتاژ کار، تیپ و تعداد پل کلید را شامل می شود. این امر در پیشگیری از حوادث برقی و خطرات آتش سوزی نقش بسزایی ایفا می کند. این کلید به عنوان یک پارامتر محافظتی، باید دارای کیفیت مناسبی باشد تا بتوان با خیال راحت از آن استفاده کرد، چون در صورت عدم رعایت نکات الزامی و استاندارد نه تنها فایده ای ندارد، بلکه می تواند موجب مشکلات جبران ناپذیری همانند آسیب رساندن به تجهیزات الکتریکی و آتش سوزی شود.
برای انتخاب کلید مینیاتوری باید به نوع مدار برقی توجه نمود. بر روی تمام کلیدهای مینیاتوری ترکیبی از حروف و اعداد وجود دارد. این کلید در انواع مختلف B, C, D, K و Z در بازار در اختیار مشتریان قرار می گیرد که هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند. در ادامه به معرفی و کاربرد هرکدام از آنها خواهیم پرداخت.
همانطور که گفته شد انتخاب نوع کلید مینیاتوری با توجه به مشخصات مصرف کننده صورت می گیرد که تشکیل شده از توان مصرف کننده، ولتاژ کار، نحوه سیم کشی و خاصیت اهمی و سلفی-خازنی تعیین کننده قدرت قطع، جریان نامی، ولتاژ کار، تیپ و تعداد پل کلید است.کلیدهای مینیاتوری تیپ B معمولا برای مصارف روشنایی و خانگی کاربرد بیشتری دارند و از سه تا پنج برابر جریان نامی را در زمان مشخصی قطع می کنند. این کلیدها در مصارف خانگی از حساسیت مناسبی برخوردارند و به کلیدهای تندکار معروفند.کلیدهای مینیاتوری تیپ C عموما برای مصارف صنعتی و موتوری همچون کولر و الکتروموتور استفاده می گردند، از پنج تا ده برابر جریان نامی را در زمان مشخصی قطع می کنند و به کلیدهای کندکار معروفند.کلیدهای تیپ D نیز برای مصارف صنعتی سنگین و خازنی استفاده می شوند..
کلید مینیاتوری نوع Z که آخرین تیپ کلید های مینیاتوری می باشد، به این شکل برنامه ریزی شده است که در بازه های زمانی کوتاه میزان جریان عبوری از مدار را بررسی نموده و به محض افزایش بار، مدار را قطع می نماید. از این کلید هم در اتصالات کوتاه و هم در مدارهای بزرگ با توجه به نوع کاربرد می توان استفاده نمود.همچنین استفاده از متریال مناسب، آبکاری نقره قطعات داخلی و پوشش گالوانیزه ترمینالها نیز در طول عمر کلید نقش موثری ایفا می کنند. طول عمر کلید برحسب تعداد قطع مکانیکی و الکتریکی و گارانتی محصول از موارد مهمی است که باید هنگام انتخاب محصول با کیفیت به آن توجه شود.
- کلید مینیاتوریهای تیپ B (روشنایی)
این مدل از کلیدها بیشتر برای مصارف خانگی و نیز روشنایی خانه مورد استفاده قرار می گیرد. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۳ تا ۵ برابر جریان نامی در زمان مشخص، مدار را قطع میکنند و با توجه به وسایل مورد استفاده در خانه دارای حساسیت مناسبی دارند، همین امر سبب شده که این کلید در بازار برق به مینیاتوری تندکار نیز معروف شود.
-کلید مینیاتوری تیپ C (موتوری)
این کلید کاربرد صنعتی دارد و در محیط های صنعتی کوچک همچون: مدارهای روشنایی فلوئورسان بزرگ، ترانسفورماتورها، تجهیزات فناوری اطلاعات مانند سرورها، کامپیوترهای شخصی و چاپگرها و کارخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این کلید برای مصارفی مانند سیستم های روشنایی پیشنهاد نمی شود. این کلید با عبور جریان ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی، مدار را قطع می کند. به دلیل طولانی بودن زمان قطع و حساسیت کمتر نسبت به تیپ B به آن فیوز کندکار نیز گفته می شود.
- کلید مینیاتوری تیپ D (ترانسفورماتوری)
کلید تیپ D در مصارف صنعتی خاص، تجهیزات سنگین صنعتی همانند کارخانه هایی که از موتورهای سیم پیچی، ماشین های X-ray و کمپرسورها استفاده می کنند، کاربرد دارد. این کلیدها که تحمل جریان ۱۰ تا ۲۰ برابر جریان نامی را دارند، در زمان دیرتری نسبت به سایر تیپ ها مدار را قطع می کنند و زمان قطع آنها از تمامی تیپها بیشتر است. این تیپ در بازار برق به نسبت دو تیپ قبلی کم مصرفتر بوده و عموماً در رنج جریانی ۴۰ آمپر به بالا تولید میشود. برای موتورهای تولید کننده برق بیشتر استفاده از این نوع کلید بهترین گزینه است. نمونههای رایج این کاربردها شامل: ماشینهای اشعهی ایکس، سیستمهای UPS، تجهیزات جوشکاری صنعتی، موتور جوشهای بزرگ است.
- کلید مینیاتوری نوع K (قدرت)
استفاده از این کلید نسبت به موارد دیگر پیچیده تر است، از این کلید برای حفاظت در مدارات قدرت، ترانسفورماتور و موتورها استفاده میشود. اگر جریانی ۸ تا ۱۲ برابر جریان نامی از این نوع کلید عبور کند، مدار را قطع می کند. در این نوع از کلید مینیاتوری حد جریان برای قطع در موارد اضافه بار کمتر از سایر کلیدهاست و هنگام به وجود آمدن اضافه بار مدار را سریعتر قطع میکنند، ولی در موارد اتصال کوتاه منحنی قطع این نوع کلیدها فیوز بین تیپهای B و C است. این کلید در دسته بندی تجهیز خاص در بازار برق قرار میگیرد و بسیار محدود است.
- کلید مینیاتوری نوع Z (بسیار حساس)
این نوع از کلید مینیاتوری برای حفاظت وسایل با حساسیت بالا مانند وسایل نیمه هادی به کار می رود. همچنین از این کلید هم در اتصالات کوتاه و هم در مدارهای بزرگ با توجه به نوع کاربرد می توان استفاده نمود. هنگامی که جریان عبوری از جریان نامی بیشتر شود در یک مدت زمان خاص (که از تمامی تیپها کمتر است) طبق منحنی قطع، فرمان قطع را صادر میکند. دلیل بسیار حساس نامیدن این تیپ این است که در شرایط اضافه بار و اتصال کوتاه به نسبت بقیه تیپها سرعت عمل بیشتری داشته و در صورت بروز خطا به سرعت قطع میشود. این کلید نیز در دسته بندی تجهیز خاص در بازار برق قرار میگیرد و بسیار محدود است .
چرا باید از فیوز در سیم کشی برق ساختمان استفاده کرد؟
فیوزها با کارکرد فوق العاده خود از سیستم برق کشی ساختمان و حتی جان افراد در برابر چند مشکل محافظت می کنند:
شدت جریان
جریان عبوری از مدار برق باید طبق استاندارد های لازم باشد در صورتی که جریان عبوری بیش از حد متعادل باشد شدت جریان رخ می دهد. دو حالت اساسی از شدت جریان به نام های اوورلود و اتصال کوتاه در بین متخصصین شناخته می شوند. فیوز و قطع کننده مدار ها باعث حفظ جان افراد شده و از لوازم برقی نیز محافظت می کند تا لوازم نسوزد.
اتصال کوتاه
یکی از حالت های شدت جریان اتصال کوتاه می باشد که با وجود جریان غیر عادی با مقاومت بسیار پایین در مدار شکل می گیرد . این جریان عبوری کم مقاومت باعث به وجود آمدن خسارت جبران ناپذیری می شود که این خسارت به دلیل ایجاد شدت جریان هزار برابری حالت نرمال در مدار شده است .
جنس محفظه کلید مینیاتوری
مهمم ترین مشخصه کلید های مینیاتوری جنس آن ها می باشد و با توجه به کیفیت محفظه بهترین و مناسب ترین کلید مینیاتوری منتخب می گردد. بنابر این محفظه کلید مینیاتوری معمولا از مواد عایق با حداقل ولتاژ 2500 ولت و غیر قابل اشتعال تهیه می گردد. محفظه باید از مقاومت حرارتی 1000 درجه سانتی گراد برخوردار باشد تا در مواقعی همچون آتش سوزی دارای مقاومت بالایی باشد. مواد عایق اغلب از باکالیت و ملامین یا از پلی امید الیاف دار تولید می گردند.
کلیدهای مینیاتوری که از پوسته و عایق ساده تولید می شوند در دسته کلیدهای غیر استاندارد قرار می گیرند. زیرا دارای مقاومت مناسب در برابر حرارت بالا نیستند و در صورت بروز جرقه ناشی از قطع و وصل یا اتصال کوتاه منجر به آتش سوزی خواهند شد. برای تشخیص بهترین و با کیفیت ترین جنس محفظه کلید مینیاتوری می توانید بوی خاص این مواد را مورد بررسی قرار دهید. به طور کلی جنس محفظه کلیدهای استاندارد از مشخصاتی همچون ، بسته بندی مناسب محصول، کیفیت خوب بسته بندی و عدم وجود پارگی و یکپارچگی روی بدنه می باشد.
فیوز مناسب و استاندارد را چطور بشناسیم؟
همانطور که در متن قبلی گفته شده بود فیوز یا کلید مینیاتوری یک قطعه حفاظتی می باشد که از وسایل و مدارها در برابر اضافه جریان و اتصال کوتاه محافظت می نماید.
فیوز ها در دسته بندی های مختلفی تولید می شوند که شامل :
فیوزهای AC
فیوزهای DC
عوامل مهم در کلید مینیاتوری
1- جریان لحظه ای
جریان لحظه ای (بر حسب کیلو آمپر) روی فیوزهای نسبتا بزرگی در کادر مستطیل شکل بر روی بدنه درج شده است. معمولاً مقدار جریان لحظه ای ۳۰۰۰ یا ۶۰۰۰ آمپر است. جریان لحظهای به جریان گفته می شود در یک لحظه (کمتر از یک ثانیه) فیوز توانایی تحمل این جریان را دارد.
2- جریان نامی
جریان نامی(بر حسب آمپر) یکی از مهمترین پارامترهای انتخاب کلید است و به حداکثر جریان مجازی گفته می شود که کلید توانایی تحمل آن را دارد. جریان نامی کلید مینیاتوری باید بیشتر از جریان بار و کمتر از جریان مجاز حرارتی مداوم کابل یا هادی های مدار در نظر گرفته شود. با عبور جریان بیش از جریان نامی، کلید عمل کرده و مدار قطع می شود جریان نامی کلید یا وسیله حفاظتی در مدارهایی با ضریب قدرت واحد مانند لامپ های رشته ای، باید بیشتر از جریان مصرف بار باشد. همچنین جریان نامی کلید یا وسیله حفاظتی در مدارهایی با بار، با ضریب قدرت اکتیو مانند موتور و نظایر آن، باید بیشتر از ۱٫۲۵ جریان مصرف بار باشد.
3- منحنی قطع
این منحنی، نسبت زمان قطع به جریان عبوری از کلید مینیاتوری را نشان می دهد و بیان کننده نرخ جریان قطع کلید مینیاتوری است. نرخ جریان قطع، کمینه جریانی است که به طور آنی قطع خواهد شد. به بیان دیگر کلید مینیاتوری برای قطع مدار در حالت عبور جریان اضافه بار و اتصال کوتاه از کلید در منحنی قطع کلید مشخص است و بر اساس آن تیپ یا کلاس کاری کلیدهای مینیاتوری تعریف می شود.
تأثیر دمای محیط بر عملکرد کلید مینیاتوری
از دیگر عوامل مهم و تأثیر گذار در نحوه انتخاب کلید مینیاتوری مناسب، دمای محیط است و با توجه به شرایط آب و هوایی هر منطقه کلید مینیاتوری انتخاب و نصب می شود، چرا که هر سیم یا کابل بسته به این که در چه محیط و دمایی نصب شده باشد، جریان معینی را از خود عبور می دهد و با افزایش دمای محیط، مقاومت سیم بالا خواهد رفت و در نتیجه جریان مجاز کابل کاهش پیدا می کند.
به طور کلی مصرف کلید مینیاتوری از یک سمت در مدارهای کوچک برای بحث روشنایی و یا در مدارهای بزرگ برای فعالیت های کنترل و فرمان است. به خاطر همین برای انتخاب نوع کلید مینیاتوری باید این مورد را در نظر گرفت. می توان گفت در بسیاری از موارد می توان از کلید مینیاتوری به جای فیوز استفاده کرد.
نوع عملکرد کلید مینیاتوری به دو نوع انجام می شود ؟
در نوع اول کلیدها میزان تدریجی جریان را در مدار مورد بررسی قرار می دهند و با توجه به افزایش آن در بازه های زمانی در نظر گرفته شده، مدار را قطع می کنند. در نوع دوم، هر وقت که جریان عبوری از مدار به شکل غیر منتظره ای افزایش پیدا کند، جریان قطع می شود.
درجه حفاظت (IP) کلید مینیاتوری
در اینجا توجه داریم که محفظه کلید مینیاتوری باید کاملاً بسته شود تا از تماس با افراد جلوگیری شود. تعدادی از وسایل و تجهیزات الکتریکی درجه حفاظت Ingress Protection یا IP دو رقمی نامیده می شود که اولین عددی است که اجسام خارجی و مواد جامد به محفظه الکتریکی نفوذ می کنند ، یا به عبارت دیگر ، پرسنل درجه حفاظت از تماس با قطعات نشان دهنده برق جلوگیری می کنند. و صفحه دوم Digital درجه حفاظت ضد آب و ضد رطوبت است. این ویژگی بر اساس استاندارد IEC60529 تعیین می شود.
درجه حفاظت یکی دیگر از مشخصات جالب کلید مینیاتوری است. در مورد درجه حفاظت کلید مینیاتوری باید گفت پیچ و پایانه های کلید مینیاتوری IP20 بر روی درجه حفاظت تنظیم شده است. این بدان معناست که این نوع کلید ، در زمینه جلوگیری از نفوذ اجسام خارجی ، در برابر نزدیک شدن انگشتان یا اجسام مشابه به طول کمتر از 80 میلی متر محافظت می کند و همچنین در برابر اجسام جامد با قطر 60 میلی متر بیش از 12 میلی متر محافظت می کند. علاوه بر این ، پایانه ها حفاظت خاصی در برابر نفوذ آب و رطوبت ندارند.
گاهی اوقات ، بدنه یا پوسته کلید مینیاتوری تنها به درجه حفاظت دیگر ، یعنی درجه حفاظت IP40 اشاره می کند. این بدین معنی است که این بدنه کلید برای جلوگیری از نفوذ اجسام و اجسام خارجی مناسب است ، برای محافظت از اجسام سخت با قطر بیش از 1.5 میلی متر یا محافظت از سیم یا تسمه با ضخامت بیش از 1 میلی متر مناسب است. .اگر این تجهیزات دارای حفاظت ضد آب و ضد رطوبت خاصی نباشند.
تشخیص کیفیت کلید مینیاتوری
موردی که خریداران می توانند برای آزمایش ظاهر کلید مینیاتوری توضیح دهند مقایسه وزن کلید است. وزن کلید مینیاتوری خریداری شده را می توان با وزن یک نمونه کلید سالم مقایسه کرد. برخی از تولیدکنندگان هنگام تولید کلید مینیاتوری به جای مس از برنج استفاده می کنند رنگ ها متفاوت بوده و قابل آزمایش هستند. برخی دیگر ضخامت سیم ها را کاهش می دهند تا هزینه ها کاهش یابد. اینها همه موارد و نمونه های غیر استاندارد هستند که باید در نظر گرفته شوند.
انتخاب دقیق کلید مینیاتوری برای عملکرد صحیح و دقیق در یک برنامه خاص برای اطمینان از اضافه بار قابل اطمینان و حفاظت از اتصال کوتاه بسیار مهم است. اگر انتخاب کلید بر اساس قوانین و الزامات موجود در مدار نباشد ، امکان ایجاد تریپ های ناخواسته و نادرست فراهم می شود.
اگر جریان نامی کلید مینیاتوری کمتر از جریان بار نامی باشد ، تریپ های مکرر رخ می دهد و در رسیدن جریان به بار متصل به آن، وقفه و تأخیر ایجاد می شود. اگر جریان نامی کلید مینیاتوری بیشتر از جریان بار باشد ، بار متصل به آن به خوبی محافظت نمی شود. در این حالت ، حتی اگر بار جریان اضافی مصرف کند ، MCB کار نمی کند. بنابراین ، یکی از عوامل موثر برای انتخاب کلید مینیاتوری ترافیک اسمی و طبقه کاری آنها است.
نکات مهم در ایمنی کلید مینیاتوری
قبل از اقدام به خرید کلید مینیاتوری لازم است با نکات ایمنی هنگام کار با این وسیله نیز آشنا شوید:
- اتصال درست و محکم سیم ها به فیوز
- محکم کردن فیوز مینیاتوری در جای خود
- استفاده از شینه جهت جلوگیری کردن از داغ شدن
- توجه به محل نصب کلید مینیاتوری و عدم وجود رطوبت، گازهای سمی، گرد و غبار و …
- خاموش کردن کلید قبل از نصب
- توجه به اطلاعات نصب و نوشته شده روی کلید
- استفاده از کلید محافظ جان
چگونه فیوز مینیاتوری ها را تست کنیم؟
برای تست فیوز مینیاتوری بعد از نصب، به یک ولتاژ متر قابل حمل مناسب از یک سازنده معتبر نیاز دارید. همچنین برقکاران توصیه می کنند که قبل از نصب، مکانیسم سوئیچینگ کلید مینیاتوری ها را به شکل دستی مورد بررسی قرار دهید. به طور معمول، برای باز و بسته شدن مدل های مطمئن، درجه فشار بیشتری احتیاج می باشد.
دانستنی های مهم در خصوص نحوه انتخاب کلید مینیاتوری مناسب
کلید های مینیاتوری در مدار های کوچک برای روشنایی مورد استفاده قرار می گیرد و در مدار های بزرگ برای فعالیت های کنترل و فرمان مورد استفاده قرار می گیرد . شما باید در انتخاب کلید مینیاتوری دقت لازم را کنید. به طور کلی می توان گفت کلید های مینیاتوری جایگزین مناسبی برای فیوز ها هستند. نوع عملکرد یک کلید مینیاتوری نیز به دو صورت است:
در نوع اول: کلید های مینیاتوری با بررسی کردن میزان تدریجی جریان در مدار قرار گرفته و در صورت افزایش آن در بازه های زمانی در نظر گرفته شده ، شروع به قطع کردن مدار می کنند .
در نوع دوم : در مواقعی که جریان عبوری از مدار به طورت غیر عادی افزایش پیدا می کند باعث می شود، جریان قطع شود .
شما می بایست در انتخاب کلید های مینیاتوری دقت لازم را انجام دهید. انتخاب کلید مینیاتوری باید به شکلی باشد ،که بین مصرف کننده و جریان عبوری از آن تعادل بر قرار شود. لازم به ذکر است که در هنگام خرید کلید های مینیاتوری باید جریان نوشته شده بر روی کلید با جریان مورد نیاز مصرف کننده یکی باشد، در صورت عدم مقایسه به مشکل برخواهید خورد .
کاربرد و موارد قابل توجه در کلید مینیاتوری
یک کلید مینیاتوری معمولاً عملکردهای مختلفی را انجام می دهد. بسیاری از انواع جدیدتر و کوچکتر از آن برای کاربردهایی که شامل پین های مدار چاپی به جای دوشاخه های لحیم کاری استاندارد هستند، استفاده می کنند، که آنها را برای لحیم کاری غوطه ور و استفاده از رایانه ایده آل می کند. سازندگان مشابه، سوئیچ های ضامن جعبه شکل مینیاتوری تولید می کنند، به استثنای Controls Corp of America، که خطی از کلیدهای ضامن استوانه ای را تولید می کند.
اکثر این تولید کنندگان انواع سوئیچ های مینیاتوری را ارائه می دهند که الزامات محیطی حیاتی را برآورده می کنند و آنها را برای استفاده در تجهیزات الکتریکی مناسب می کند. اکثر کاربران سوئیچ مینیاتوری از این واقعیت آگاه نیستند که بسیاری از کلیدهای فیوز مینیاتوری علیرغم اندازه کوچکشان می توانند جریان های غیرعادی بزرگی را تحمل کنند. در بسیاری از موارد این امتیاز بالاتر از یک قطع کننده مدار با اندازه معمولی است.
قابلیت جریان بالای آنها را می توان در نتیجه تلرانس های سخت تر و مواد با کیفیت بهتر به کار رفته در طراحی و ساخت این کلیدها در مقایسه با کلیدهای کاملاً ارزان مشاهده کرد.اکثر سازندگان کلیدهای مینیاتوری از مقاومت حرارتی بالا، مقاومت در برابر ضربه بالا و بیمه استفاده می کنند. آنها از قطعات جامد تماسی و میله های تماس متحرک و سخت افزار ساخته شده از فولاد ضد زنگ و مواد پلاستیکی با کیفیت در عایق کاری و ساخت اقلام استفاده می کنند.
با استفاده از نقره، طلا و سایر مواد عجیب و غریب به عنوان آلیاژ یا پوشش، این سوئیچ های مینیاتوری می توانند جریان های بسیار بالایی را برای منطقه تماس کوچکتر مدیریت کنند و در نتیجه مقاومت و عملکرد تماس بسیار کمتری دارند. با استفاده از موانع ولتاژ بالا در داخل و خارج، بسیاری از کلیدهای مدار مینیاتوری جدید می توانند علیرغم اندازه کوچکتر، ولتاژهای شکست بسیار بالاتری را تحمل کنند.
قطع کننده های مدار معمولی معمولاً در ولتاژ 117 ولت ولتاژ 3 آمپر درجه بندی می شوند، در حالی که یافتن یک 5 آمپر معمولی با ولتاژ 117 ولت در بسیاری از مینیاتورها معمول است. عمر متوسط یک قطع کننده مدار مینیاتوری 100000 سیکل است، که این معمول نیست. در اغلب موارد طول عمر این دستگاه ها بیشتر از عمر تجهیزاتی است که در آن نصب شده اند.
انواع موجود کلید مینیاتوری
برخی از شرکت ها علاوه بر تولید طیف وسیعی از کلیدهای مدار مینیاتوری تجاری، کلیدهای مدار مینیاتوری ضد آب را برای کاربردهای نظامی، دریایی و خطرناک تولید می کنند که با مشخصات MIL-3950 مطابقت دارد.این صنعت اندازه کوچک خود را به 1/4-40 استاندارد کرده است. طیف گسترده ای از سخت افزارهای نصب تزئینی موجود است، از جمله انواع غیر معمول که نصب کاملاً مناسب را ایجاد می کنند. در مقایسه، اگر یک ناحیه ثابت در پانل جلویی موجود باشد، چهار مسیر میتواند با تعداد انواع استاندارد سوئیچهای مینیاتوری برابری کند.
این کلید های مینیاتوری در حال حاضر در بسیاری از سبک های مختلف از جمله: یک، دو، سه و چهار قطب در دسترس هستند. در همین حال، وسط و تنظیمات فوری به اندازه سوئیچ های استاندارد مهم هستند. علاوه بر این، یک سوئیچ مینیاتوری با سه موقعیت فعال موجود است و می تواند به عنوان کلید SP 3 حالته استفاده شود. قبل از معرفی، عملکرد "سه موقعیت فعال" فقط با یک کلید چرخشی قابل دستیابی بود.
در نهایت
کلید مینیاتوری یا همان MCB مخفف واژه Miniature Circuit Breaker یک کلید الکترومکانیکی خودکار ممحسوب می شود که به عنوان تجهیزی است که مصرف کننده را هم در برابر خطای اتصال کوتاه و هم جریان اضافه بار حفاظت می نماید و به علت خودکار بودن، بعد از قطع شدن، مجدد به مداربر می گردد.
همان طور که می دانیم اتصال کوتاه یک نوع خطا می باشد که در صورت وقوع آن جریان بسیار بالایی از مدار عبور می نماید و این جریان بسیار زیاد منجر به ایجاد حرارت بسیار بالا و شوک به مدار می شود و برخی موارد موجب آتش سوزی و از بین رفتن مدار و مصرف کننده می شود. از این رو نیاز می باشد تجهیزی برای تشخیص و حفاظت از مدار جهت جدا کردن قسمت آسیب دیده از سالم استفاده شود. کلید مینیاتوری این جریان اتصال کوتاه را از طریق یک سیم پیچ با تعداد دور کم و قطر زیاد تشخیص می دهد.
کلید مینیاتوری ساختمان چیست؟
جواب :
برای انتخاب کلید مینیاتوری در برق ساختمان باید توجه داشت که استاندارد تعیین شده برای روشنایی ۱۰ آمپر، فیوزهای پریز ۱۶ آمپر، فیوز کولر گازی و فیوز اصلی ۲۰ آمپر، فیوز کنتور ۲۵ آمپر میباشد. در آشپزخانهها اصولا باید به مکانهایی که نیاز به پریز برق دارند توجه کرد به طور مثال جای قرار گیری ماشین لباس شویی. برای اینکه بدانیم وسایل برقی آشپزخانه در چه مکانهایی قرار میگیرند میتوان به نقشه همان ساختمان که توسط مهندس ساختمان کشیده شده است مراجعه کرد.
دمای محیط بر عملکرد کلید مینیاتوری چه تاثیری دارد؟
جواب :
از جمله معیارهای تأثیر گذار در انتخاب کلید حفاظتی، دمای محیط است. هر سیم یا کابل بسته به این که در چه محیط و دمایی نصب شده باشد، جریان مشخصی را از خود عبور می دهد و با افزایش دمای محیط، مقاومت سیم بالا خواهد رفت و در نتیجه جریان مجاز کابل کاهش خواهد یافت. هر سیم در دمای ۳۵ درجه سانتی گراد ۸۵% و در دمای ۴۰ درجه سانتی گراد، ۷۵% از جریان نامی را از خود عبور می دهد.