نحوه تنظیم کلید حرارتی چگونه است؟
کلید های حرارتی شامل دو فلز ناهمجنس که از یک سطح کاملا به هم جوش خورده، می باشند.عنصر بیمتال یک نوار یا دیسک دوفلزه می باشد که بر اثر گرما در جهت فلزی که ضریب انبساط پایین تری دارد خم می شود و بعد از سرد شدن به حالت اول بر می گردد. اغلب یک تماس الکتریکی در یک سو یا سوی دیگر این عنصر برقرار می شود و در صورتی که جریان عبوری از تیغه ها، از حدمجاز بیشتر شود منجر به گرم شدن و انبساط تیغه ها خواهد شد. کلید حرارتی یک کلید حساس به دما می باشد که بر پایه عنصر بی متال طراحی و تولید می شود. در صنعت برق کلید حرارتی یکی از رایج‌ترین انواع رله‌های اضافه بار حرارتی است که به شکل سری در مدار موتور تعبیه شده و برای حفاظت دستگاه‌های الکتریکی در مقابل اضافه بار کاربرد دارد.
به طور کلی کلیدهای حرارتی تجهیزات حفاظتی اند که دارای فیوز مینیاتوری و بی متال اند که با این قطعه می توانیم موتور را در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار به صورت همزمان نگه داریم. کلیدهای حرارتی در صورت به وجود آمدن اتصال کوتاه یا اضافه بار الکترو موتور را از منبع قطع خواهند کرد.
مشخصات کلید حرارتی:
۱ -از شستی قطع و وصل یا کلید ۰ و ۱ برخوردار می‌باشند (برای کنترل دستی).
۲ -مانند بی متال‌ها شامل درجه تنظیم جریان می باشد (درجه آن را معمولاً ۱۰ درصد بیشتر از جریان نامی موتور تنظیم می‌کنند).
۳- از کلید تست، برای تست سالم بودن کلید می باشند.
۴ -دارای ۳ فاز قدرت است (ورودی به برق و خروجی آن به موتو وصل می شود).
قابلیت‌های کلید حرارتی:
۱- قابل قطع و وصل زیر بار می باشد.
۲- توانایی تنظیم دقیق آمپر در یک بازه را دارد.
۳ -در صورت ایجاد اضافه بار، موتور را مستقیم قطع می‌کند و نیاز به کنتاکتور جهت فرمان دادن ندارد.
کلید حرارتی یا کلید محافظ موتور را می توان به عنوان بهترین محافظ موتور نام برد، ولی یک عیب دارد که این نوع کلید‌ها فقط تا بازه ۱۲۵ آمپر تولید می شود.
کلید MPCB کجا کاربرد دارد ؟
کاربرد این کلید به روی وسایلی همچون پمپ های آب،کمپرسور های هوا ،چیلرها،فن ها و غیرهاین کلید یک تجهیزات حفاظتی است که ساختار و عملکرد الکترومکانیکی دارد یعنی هم شامل تجهیزات الکتریکی مثل بوبین می باشد و هم مکانیکی مثل فنرها و اهرم ها.
عملکرد کلید حرارتی چگونه است؟
با عبور جریان الکتریکی، دمای کلید زیاد می شود. با توجه به ویژگی های فلز استفاده شده در ساخت کلید، با افزایش دما از میزان مشخصی، هر دو فلز منبسط می شوند. ولی از آن جا که از ضریب انبساط مختلفی برخوردار می باشند، کلید به سمت فلز با ضریب کمتر، خم خواهد شد. این کار منجر به آن شده تا جریان برق قطع شود. این جابجایی، به کمک اهرم، یا به صورت مستقیم کنتاکت ها را قطع می نماید.
در صورتی که یک کلید حرارتی را با دقت بررسی نمایید، متوجه وجود دو آهن‌ربا در بالا و پایین تیغه‌ها می شوید. کاربرد این آهن رباها، پیشگیری از جرقه و سوختگی محل اتصال می باشد.رله های اضافه بار قابلیت تنظیم دارند و تا جریان‌هایی بین ۱.۰۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی موتور را قطع کند. کلیدهای حرارتی سه‌فاز، از سه پل قدرت ورودی برخوردار می باشند.
در طراحی تابلو برق بیمتال یا رله اضافه بار حرارتی چه وظیفه ای بر عهده دارد ؟
بی متال برای حفاظت موتور در برابر اضافه بار در تابلو برق کاربرد دارد ، بی متال از دو فلز با ضریب انبساط طولی متفاوت تشکیل شده که روی هم پرس شده اند و زمانی که حرارت ایجاد شده بر اثر عبور جریان در مدار قدرت افزایش یابد، موجب گرم شدن و انبساط این دو فلز خواهد شد و در نهایت آن ها خمیده شده و جریان را قطع می کنند .
کلید MPCB دقیقا چه کاری در مدار برای موتور انجام می دهد؟
این کلید یک تجهیزات حفاظتی است که ساختار و عملکرد الکترومکانیکی دارد یعنی هم شامل تجهیزات الکتریکی مثل بوبین است وهم مکانیکی مثل فنرها و اهرمها.
این کلید نیز مانند کلید MCCB دارای دو قسمت حفاظتی است:
یک قسمت حفاظتی مربوط به اتصال کوتاه هایی که در مووتور رخ می دهد.که این قسمت ساختار بوبینی شکل دارد.دومین قسمت حفاظتی مربوط به اضافه بارهایی است که در موتور رخ می دهد.که این قسمت به صورت بی متالی است و در اثر حرارت ایجاد شده در قطعات فلزی عمل می کند.(ناشی از عبور جریان اضافه بار از آن)
پس کلید MPCB ،موتورهای سه فاز یا تک فاز را در برابر اضافه بار یا اتصال کوتاه پیش آمده حفاظت می کند.قسمت بوبینی این کلید خیلی سریعتر وقسمت حرارتی خیلی کندتر عمل قطع سه فاز موتور را انجام می دهد.دراین دو خطای به وجود آمده، کلید موتور را قطع می کند.
کلیدهای حرارتی مغناطیسی معمولاً برای راه اندازی دو جریان مختلف استفاده می شود. کلید محافظ موتور برای راه اندازی سبک که جریان راه اندازی را درصورتی که از ۵ برابر جریان نامی تجاوز نکند به مدت ۲۰ ثانیه نگه می دارد.
کلید محافظ موتور برای راه اندازی های سنگین در صورتی که جریان راه اندازی از ۱۰ برابر جریان نامی تجاوز نکند، به مدت ۴ ثانیه تحمل می کند. در نتیجه این کلید در شرایط سخت تری از کلید اتوماتیک معمولی با رلۀ جریان بالا کار می کند.
نصب کلید حرارتی
ورودی برق سه فاز را به ترمینال های ورودی کلید داده و از ترمینال های خروجی آن به پلاتین های قدرت کنتاکتور ارتباط دهید،آن گاه خروجی ترمینال های قدرت کنتاکتور را به تخته کلمپ موتور متصل کنید.جهت حفاظت بیشتر می توان کنتاکت کمکی فرمان را بر روی کلید حرارتی نصب کرد و آن را در مسیر مدار فرمان قرار داد.
مزایای استفاده از کلید حرارتی
حفاظت اضافه جریان و جریان اتصال کوتاه
امکان قطع و وصل مدار قدرت در حین کار
اعمال مستقیم حفاظت بر روی سه فاز (متفاوت با بی متال)
امکان تنظیم سریع و ساده جریان حفاظتی در یک بازه مشخص (به کار گیری یک کلید حرارتی برای دامنه ای از کاربردها)
نیاز کم به اقداماتی برای تعمیر و نگهداری
حفاظت موتور در برابر نبود فاز یا عدم تقارن فازها
معایب استفاده از کلید حرارتی
قیمت بالا (به نسبت نبودن کلید یا قراردادن فیوز به تنهایی)
عدم امکان تعمیر
عدم امکان تنظیم آستانه قطع جریان اتصال کوتاه
سخن پایانی
همانطور که دریافتید کلید حرارتی یا Motor Protection Circuit Breaker (MPCB) برای حفاظت در برابر جریان اضافه بار در تجهیزات برقی همچون الکتروموتورها، موتورهای آسنکرون و موتورهای القایی کاربرد دارند. مدارهای الکتریکی می بایست به گونه ای نگهداری شوند که در صورتی که جریان مصرف کننده به هر علتی (مانند اتصال کوتاه فازها، اتصال سیم پیچ ها، تک فاز شدن مصرف کننده و…) از حد مجاز بیشتر شد، قبل از اینکه گرمای ایجاد شده در موتور (مصرف کننده) باعث آسیب دیدن آن شود، مدار را قطع کند. در آخر می توانید برای خرید و کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت آژند برق مراجعه نمایید.
