نقش ترموستات در بخاری گازی چیست؟
کنترلگر ها ی دما را ترموستات ها می گویند که با سنسور های موجود در ساختارشان دما را تشخیص و از طریق قطع و وصل کردن سیستم های گرمایشی و سرمایشی دما را به حالت دلخواه در می آورند. ترموستات ها انواع مختلفی دارند که ترموستات گازی را نیز شامل می شوند. از ترموستات گازی برای کنترل دمای اتاق و منزل استفاده می شود و برای کنترل دمای محیط هایی مثل استخر و جکوزی چندان مناسب نمی باشد. ترموستات ها به شما این امکان را می دهند که خانه ای امن با دمایی متعادل و خاطری آسوده بابت مصرف انرژی و پرداخت هزینه ی مالی، دارید.
با نزدیک شدن به فصل سرما اکثر افراد به دنبال خرید بخاری برای منزل خود هستند. این افراد مایل اند بخاری را خریداری کنند که علاوه بر زیبایی ظاهری ، از نظر گرمایش هم مناسب بوده و کل فضای خانه را گرم کند. بخاری های گازی مقرون به صرفه می باشند، چرا که بخاری های برقی مصرف برق بالایی دارند و در هرساعت انرژی برق مضاعفی را برای گرم کردن خانه مصرف می کنند. در این مقاله انواع بخاری گازی را برای شما معرفی می کنیم و به نقش ترموستات در بخاری گازی هم می پردازیم. قطعا با مطالعه کردن این مقاله، متوجه نقش ترموستات در بخاری گازی خواهید شد و به قابلیت بخاری گازی نسبت به دیگر بخاری ها پی خواهید برد. پس ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.
انواع بخاری های گازی
بخاری هیدرونیک
برای نصب بخاری هیدرونیک، باید لوله های پلاستیک مانند در زیر زمین تعبیه شوند. آبی که در این لوله های پلاستیکی جریان دارد، توسط قطعه ای به نام بویلر گازی گرم شده و بدین شکل کل فضای خانه را گرم نگه می دارد.
بخاری دریچه ای
بخاری دریچه ای همان طور که از نامش مشخص است، برای نصب آن باید دریچه ای را در اتاق تعبیه کرد. این مدل بخاری ها، قابلیت این را دارند که کل فضای خانه را گرم کنند. در واقع با تنظیم دما در ترموستات این بخاری، می توانید دمای خانه را کنترل کنید.
بخاری گازی
بخاری پنلی، شومینه و بخاری دیواری، جزء این دسته از بخاری ها قرار می گیرد. در واقع این بخاری ها به لوله گاز در خانه وصل شده و اکثر این بخاری ها دارای تایمر و ترموستات می باشند. پس به خوبی فضای خانه را گرم نگه می دارند.
ترموستات گازی پیشرفته
البته این سوال در ذهن شما پیش می آید که آیا این سیستم های پیشرفته جدید همانند سیستم های سنتی باعث صرفه جویی می شوند یا خیر؟ جواب آری است. بلکه می توان گفت این سیستم های نوین حتی از سیستم های سنتی در صرفه جویی انرژی پیشی گرفته اند. ترموستات ها باعث می شوند که محیط منزل خیلی گرم یا سرد نشود و ایجاد آرامش در محیط می کنند. نکته مهم در استفاده از ترموستات ها علی الخصوص ترموستات گازی، این است که نباید در محیط بسته قرار گیرد و به هوا احتیاج دارد این به خاطر سنسور های ترموستات گازی و تشخیص دمای هوا توسط این سنسور ها است و نباید ترموستات ها را در نزدیکی منابع گرم کننده قرار داد که ایجاد دمای کاذب کند و ترموستات به خوبی عمل نکند و هوا سرد تر از دمای دلخواه شما خواهد بود.
منظور از محیط بسته یعنی پشت پرده، پشت مبلمان و….. است. ترموستات گازی معمولا در درجه ی بین 18 تا 21 مناسب است. خاموش کردن هر نوع ترموستاتی حتی ترموستات گازی موجب نمی گردد که آب با سرعت بیشتری گرم شود لذا در موقع عجله و کمبود وقت برایی گرم شدن آب ،خاموش کردن ترموستات راه حل خوبی نیست. اگر بخواهیم امنیت کار خود را بالا ببریم بایستی از شیر مخلوط استفاده کنیم که مطمئن شویم آب به طور خودکار در دمای مورد نظر قرار می گیرد.
آیا بخاری های گازی از نظر ایمنی مناسب می باشند؟
اکثر بخاری ها که در زمان نصب هواکش یا لوله بیرونی ندارند تا گازهای حاصل از تولید گرما را به بیرون انتقال دهند، به طور مسلم این بخاری ها مناسب محیط بسته مانند خانه نیستند و نمی توان از آنها برای گرم کردن خانه استفاده کرد. البته بخاری های گازی از نظر ایمنی مناسب تر بوده و در زمان نصب هوا کش و لوله های برای انتقال گاز سمی حاصل از آن در خانه تعبیه می شود. به علاوه بخاری های گازی آلودگی کمتری تولید کرده و مقرون به صرفه تر بوده و با مصرف گاز کمتری، گرمای بیشتری تولید می کنند.
ترموستات چیست؟
انواع ترموستات در اغلب بخاری های گازی تعبیه شده است. در واقع اگر بخواهیم ترموستات بخاری گازی را تعریف کنیم، باید این طور بیان کنیم که ترموستات یک نوع وسیله ای در بخاری گازی است که به کمک آن می توان دمای فضای خانه را با آن کنترل کرد. ترموستات در بخاری گازی، بدین شکل عمل می کند که در صورت کم یا زیاد بودن دمای اتاق از رنج تعیین شده در ترموستات دما را به خوبی کنترل می کند و در صورت دمای پایین، سیستم گرمایشی را روشن و موجب گرم شدن خانه می شود. همچنین در صورت بالا رفتن دمای اتاق، سیستم گرمایشی را قطع می کند و مانع از گرمای بیش از حد فضای خانه می شود. شاید اکثر شما ترمومتر را با ترموستات اشتباه بگیرید و معتقد باشید این دو وسیله عملکرد مشابهی دارند.
ولی نه، اینطور نیست بلکه ترمومتر در واقع تنها دمای محیط را نشان می دهد ولی ترموستات وسیله ای است که دمای محیط را با خاموش و روشن کردن سیستم گرمایشی تنظیم می کند.
رنج دما، نوع عملکرد، مکان نصب، فصل سال، نوع سنسور از عوامل موثر در انتخاب ترموستات برای بخاری گازی می باشد. در زمان خرید بهتر است همه این موارد را در نظر بگیرید تا بتوانید ترموستات مناسبی برای بخاری گازی خود خریداری کنید.
انواع ترموستات
- ترموستات الکترونیکی
- ترموستات الکترومانیکی
در ادامه مطلب به بررسی هر کدام از این ترموستات می پردازیم؛
ترموستات الکترونیکی
عملکرد ترموستات الکترونیکی در سیستم های گرمایشی و سرمایشی بدین شکل است که سنسوری که در ترموستات تعبیه شده است، دمای فضای خانه را اندازه گیری می کند. در صورت پایین و بالا بودن دما در فضای خانه، سنسور دستور خاموش یا روشن بودن را به رله ای کوچک می فرستد و بعد از آن ترموستات دستور قطع یا وصل کردن جریان الکتریکی را صادر می کند و دمای محیط بدین شکل کنترل می شود.
ترموستات الکترومکانیکی
در ترموستات الکترومکانیکی سنسور دمای محیط را اندازه گیری می کند و به کمک رابطی که به میکروسوئیچ متصل شده است، میزان دمای اندازه گیری شده به ترموستات فرستاده می شود. بدین شکل ترموستات دما را کنترل می کند.
مزایای استفاده از ترموستات در بخاری گازی
- کاهش مصرف انرژی برقی یا گازی
- به راحتی روی دیوار نصب می شود
- به صورت اتوماتیک سیستم های سرمایشی و گرمایشی را کنترل می کند
ترموستات چه کاربردهایی دارد؟
ترموستات به دلیل قابلیت های بالایی که در تنظیم و کنترل دما دارد، در بخش های مختلفی همچون بخش صنعتی ، ساختمانی و لوازم خانگی کاربرد دارد.
صنعتی: اعم از گلخانه ها، گرم خانه، کوره، دیگ های بخار و اتوکلاوها و …
ساختمان: در بخش تاسیسات اعم از شوفا‍‍‍ژ خانه های مرکزی و کنترل دما در سیستم های هواساز، چیلر و فن کوئل و …
لوازم خانگی: در لباسشویی، ظرفشویی، سرخ کننده ها، سماور برقی، فرهای برقی، آبگرمکن برقی و گازی و …
ترموستات به دلیل قابلیت های بالایی که در تنظیم و کنترل دما دارد، در بخش های مختلفی صنعتی ، ساختمانی و لوازم خانگی کاربردی می باشند.
انواع ترموستات از نظر سنسور
ترموستات در سیستم های گرمایشی و سرمایشی دارای سنسور مکانیکی یا دیجیتال می باشد. در ادامه مطلب عملکرد هر کدام از سنسورها را در سیستم گرمایشی و سرمایشی مورد بررسی قرار می دهیم؛
ترموستات با سنسور مکانیکی
در سیستم های گرمایشی و سرمایشی کار ترموستات با سنسور مکانیکی به این صورت است که سنسور بعد از حس کردن دمای پایین و بالای فضا، فرمان لازم جهت قطع و وصل کردن جریان الکتریکی را توسط رابط هایی که به میکروسوئیچ متصل است، به ترموستات می فرستد. ترموستات نیز به صورت خودکار با قطع مدار الکتریکی، دمای محیط را تنظیم و مانع از افزایش و کاهش دمای محیط می شود.
ترموستات با سنسور دیجیتال
در ترموستات با سنسور دیجیتال بعداز تعیین و اندازه گیری دمای بالا و پایین محیط، سنسور دیجیتال با کمک رله مینیاتوری جریان الکتریکی را برای تنظیم کردن صحیحی دمای محیط به صورت خودکار قطع و وصل می کند.
عواملی که موجب خرابی و عملکرد نادرست ترموستات می شود:
اگر بخاری گازی شما به درستی کار نمی کند، اولین جایی که باید به دنبال منبع مشکل باشید، ترموستات در بخاری گازی است. اکثر ترموستات ها سال های زیادی کارایی دارند اما حتی مدل های با کیفیت ترموستات هم در طول سالهای متمادی خراب می شوند. ترموستات گازی، دستگاهی است که دمای یک سیستم را با استفاده از گاز برای انرژی تنظیم می کند. آبگرمکن ها و بخاری ها برای کنترل و تنظیم دمای پایدار در مکان مربوطه به ترموستات وابسته هستند.
در واقع ترموستات در بخاری گازی باید به صورت عمودی و در موقعیت مناسب نصب شود تا به خوبی کار کند و عملکرد صحیحی داشته باشد. در واقع خرابی و عملکرد نادرست ترموستات می تواند به دلیل آلودگی در محل کار، سیم های شل، قطعات خارج از موقعیت یا آسیب ناشی از تکیه دادن یا برخورد افراد به ترموستات باشد. معمولاً ارزیابی سریع وضعیت ترموستات و تعمیر یا تعویض آن از اهمیت بالایی برخوردار است و باید سریع بررسی شود.
دوام و عمر ترموستات
ترموستات چقدر کارآیی دارد و چقدر عمر می کند؟ ترموستات با توجه به نوع ساخت، مدل و نوع می توانند عمر و دوام بالایی داشته باشد و حداقل 10 سال عمر می کند اما با گذشت زمان، ترموستات قدیمی و کهنه می شود. درنتیجه ممکن است ترموستات به دلیل فرسودگی و پارگی معمولی، تجمع گرد و غبار، مشکلات سیم‌کشی و زنگ‌زدگی خراب شده و مثل قبل عملکرد درستی نداشته باشد. به همین دلیل باید آن را تعویض کرد.
ویژگی‌های مهم در تعیین انواع ترموستات
انواع ترموستات، بر اساس ویژگی‌هایشان در دسته‌های مختلفی قابل بررسی می باشد. این امر به این شکل است که ترموستات بر حسب محل نصب، نحوه عملکرد، فصل سالی، نوع سنسور استفاده شده، تعداد مرحله های انجام کار و حرارت در دسته های مختلفی قرار گرفته اند.
از نظر محل قرارگیری و نصب: انواع ترموستات اتاقی، ترموستات کانالی، ترموستات مستغرق و ترموستات جداری
انواع ترموستات بر اساس عملکرد: ترموستات قطعی و وصلی و ترموستات تدریجی
انواع ترموستات بر اساس کنترل دما: ترموستاتهای حرارتی و ترموستات برودتی
انواع ترموستات بر اساس رده و رنج: ترموستاتهای زیر صفر و بالای صفر
انواع ترموستات بر اساس دفعات کارکرد: تک مرحله‌ای ،دو مرحله‌ای، پله‌ای
بر اساس نوع سنسور کاربردی: ترموستات بیمتالی، فانوسه‌ای، رئوستا و دیافراگمی
انواع ترموستات بر اساس فصل کاربرد: ترموستات مناسب فصل‌های تابستان، زمستان و دوفصلی
خرابی ترموکوپل در بخاری گازی
خرابی ترموکوپل بخاری نیز از جمله علت خاموش شدن ناگهانی بخاری گازی می باشد. در این شرایط ترموکوپل احتمال دارد در سر جای خود روی شمعک به درستی قرار نگرفته باشد. در نتیجه تغییر میزان شعله گرمای لازم را به ترموکوپل بخاری نمی رساند و بوبین بخاری گازی به صورت خود به خود خاموش می شود. بهتر است حدود ۳۰ ثانیه شمعک را روشن نگه دارید تا ترموکوپل گرم شود و بخاری روشن شود.برای رفع مشکل خرابی ترموکوپل بخاری حتما از متخصص اهل فن کمک بگیرید تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری کنید.
سخن پایانی
وسایلی همچون بخاری گازی برای تنظیم و کنترل دمای پایدار در فضای محیط کاری و خانه به ترموستات وابسته است. ترموستات گازی دستگاهی است که دمای یک سیستم را با استفاده از گاز برای انرژی تنظیم می کند، ترموستات وسیله ای است که به صورت خودکار، دمای محیط را کنترل و تنظیم می کند. در سیتم های گرمایشی و سرمایشی برای اینکه دمای محیط تنظیم شود، از این وسیله در کنار این سیستم ها استفاده می شود تا در مواقعی که دمای محیط بالا و پایین شد، این وسیله به صورت خودکار دمای محیط را کنترل و تنظیم کند.
وظیفه ی ترموستات چیست؟
جواب:
حال زمانی که با توجه به مطالب بالا دمای موجود دستگاه به نقطه ی تنظیم برسد ترموستات وظیفه ی خود را انجام می دهد، آن هم این است که مدار برقی دستگاه را متوقف و قطع کند و زمانی که دما 3 تا 5 درجه ی سانتی گراد از نقطه ی تنظیم کمتر شود دوباره مدار را متصل می کند و دستگاه روشن و بعد از آن شروع به کار می کند.
ترموستات الكترومكانيكی چیست؟
جواب:
ترموستات الكترومكانيكي داراي دو نوع حسگر دما مي باشد. يك نوع آن بر اساس اصل انبساط مايع عمل مي كند. اين سيستم حرارتي كه diastat ناميده مي شود و با نام ترموستات مويين نيز شناخته شده است، شامل: سنسور يا حسگر، لوله مويين و ديافراگم مي باشد. هنگامي كه دماي سنسور بالا مي رود مايع از طريق لوله مويين به داخل ديافراگم رفته و ايجاد انبساط كاري (Working distention) مي نمايد. به وسيله اين انبساط كاري كليد فنري (Snap action) به كار مي افتد كه مي تواند مدار را باز كنند يا ببندد.