نقش رله های هوشمند در تابلو برق چیست؟
رله های هوشمند اغلب مانند کلیدهای الکتریکی بر سر راه سیم فازها واقع می گردد. این رله منجر به خاموش و روشن شدن وسیله‌های الکتریکی می شوند. رله ها کاربردهای متفاوتی دارند.بنابراین می توان جهت نگهداری، کنترل کننده‌ای موثر، کنترلر خاص و... بهره مند شد.
به طور معمول رله های حفاظتی جهت استفاده در تابلو برق کاربردی هستند. رله ها این توانایی را دارند که در کمترین زمان ممکن و به سریع ترین شکل، اقدام به قطع و وصل مدار کنند. در حال حاضر رله های متفاوتی در بازار وجود دارد. رله های حرارتی رله های مغناطیسی، رله های مکانیکی، رله های الکترومکانیکی، رله‌های الکترو مغناطیسی، و رله‌های الکترواستاتیکی از این قبیل رله ها به شمار می روند.
کاربرد رله هوشمند چیست؟
رله ها شامل دو کاربرد اصلی و پایه هستند:
ایجاد ایزوله الکتریکی بین قسمت کنترل و بار مدار
افزایش توان خروجی مدار (تقویت توان خروجی قسمت کنترلی)
همانطور که می دانید رله هوشمند در اکثر موارد مانند کلید الکتریکی عمل می کند و در مسیر سیم‌های فاز قرار می گیرد. با این کار می توانند وسایل الکتریکی را خاموش و روشن کنند. یکی از توانایی های مهم رله هوشمند این است که می‌تواند با کمترین زمان ممکن و داشتن سرعت پاسخ‌گویی بسیار بالا، مدار الکتریکی را قطع یا وصل کند.
انواع رله هوشمند
رله ها در انواع مختلفی تولید می شوند که هر کدام در قسمت خاصی کاربردی می باشند.از انواع رله ها به موارد ذیل می توان اشاره کرد:
- رله مغناطیسی
- رله مکانیکی
- رله الکترومغناطیسی
- رله الکترواستاتیکی
- رله الکترومکانیکی
رله هوشمند و تفاوت آن با کنتاکتور
رله‌های هوشمند یکی از رله های حفاظتی در تابلو برق ها می باشند که بر سر راه سیم فازها قرار می گیرند و باعث خاموش و روشن شدن وسیله های الکتریکی در زمان کوتاه می شوند. رله هوشمند قطعه الکترومکانیکی می باشد که عملکردی همچون کنتاکتور دارد. به طور کلی رله هوشمند یک وسیله حفاظتی می باشد که با استفاده از ولتاژ و عبور جریان از سیم پیچ می توان آن را کنترل نمود. اصول طراحی و عملکرد این رله کاملاً مشابه کنتاکتور می باشد تنها با این تفاوت که قابلیت حمل مقدار کمی جریان را دارد. در حالی که کنتاکتور به این صورت نیست.
مشکلات استفاده از رله‌های هوشمند چیست؟
رله‌ها ضمن این که دارای مزیت‌های عالی می باشند از مشکلات متعددی نیز برخوردار اند. بعضی از این مشکلات را می توانیم چنین بیان کنیم.
تخلیه سلفی: تخلیه شارژ سلفی یکی از بزرگترین مشکلات رله هوشمند ها دارای آن می باشند. البته این مشکل در دستگاه هایی که خود دارای سلف می باشند نیز رخ می دهد. می توانیم سلف را به عنوان یک عنصر ذخیره ساز انرژی معرفی نماییم.
این سلف هر زمان به مدار اتصال داده می شود، شارژ شده و بعد از جدا شدن از مدار شروع به تخلیه انرژی خود خواهد کرد. به نوعی سلف در مسیری که هیچ گونه جریانی نباید باشد، ایجاد جریان می نماید.
عدم کاربرد در توان های خیلی پایین: رله ها برای این که همچون کلید عمل کنند، نیاز به ولتاژ دارند. بنابراین در صورتی که در مداری ولتاژ پایین باشد، عملا استفاده از این رله‌ها بی‌فایده است. بهتر است در این مدارها از ترانزیستور‌ها استفاده شود.
کند کاری: یکی دیگر از مشکلات بزرگ رله‌ها کند کار کردن آنها می باشد. این مشکل زمانی رخ می دهد که رله‌ها در وضعیت مکانیکی پاسخ مناسبی به فرکانس های بالا نمی دهند. این مدل رله ها ارزان می باشند و حتی در حفاظت نیز چندان کارایی مناسبی ندارند.
انواع رله‌های موجود در بازار:
رله ۸ کانال ۱۶ آمپر (Relay Module ۸ Channels ۱۶ Amps):
این رله ها برای کنترل روشنایی، مدارهای جریان بالا یا پرده برقی مورد استفاده قرار می گیرند. این رله ها اغلب جهت کنترل دستی روشنایی یا تعریف سناریو‌ها از طریق pc عمل می کنند. در صورتی که این رله ها به شکل هوشمند اقدام به عمل نکردند، می توان به صورت دستی با دکمه‌های شبکه باس آنها را روشن یا خاموش نمود.
رله ۴ کانال ۱۰ آمپر (Relay Module ۴ Channels ۱۰ Amps):
این رله‌های نیز برای کنترل روشنایی استفاده می شوند. البته برای کانال‌هایی با ۱۰ آمپر. همچون رله‌های ۸ کانال، به شکل دستی قابل روشن و خاموش شدن هستند.
پنل ادیشن ۳ رله ۵ آمپر (Panel Addition ۳ Relay ۵ Amps):
رله‌هایی برای کنترل روشنایی با سرعت کم، متوسط و زیاد می‌باشند. این رله‌ها برای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی مورد استفاده قرار می گیرند. به صراحت می‌توانیم بگوییم در این رله ها، حداکثر ۳ آمپر پشتیبانی می‌شود.
رله ۱۲ کانال ۱۰ آمپر (Valve Lighting Curtain Module ۱۲ Channels ۱۰ Amps):
این نمونه از رله‌ها نیز مختص ۱۰ آمپر‌ها می‌باشند و به صورت دستی قابل برنامه ریزی هستند.
ساختار رله و عملکرد رله هوشمند
در رله حفاظتی بر روی یک پوشش، یک هسته با سیم پیچ‌های مسی (یک سیم پیچ) بر روی جای دارد. آرماتور متحرک شامل یک تکیه گاه فنری یا ایستاده همچون سازه متصل به یک انتهای آن و یک تماس فلزی متصل به طرف دیگر می باشد، تمام این ترتیب‌ها بر روی هسته جا دارند به صورتی که زمانی سیم پیچ فعال می شود، آرماتور را به سمت خود جذب می کند. آرماتور متحرک معمولاً به عنوان یک ترمینال مشترک در نظر گرفته می شود که قرار است به مدار خارجی متصل گردد.
رله‌ها نیز از دو پایه برخوردار هستند که به طور معمول بسته و به طور معمول باز می شود (NC و NO)، پین بسته شده به طور معمول به آرماتور یا ترمینال مشترک متصل می شود در حالی که پایه باز شده به طور معمول آزاد است. وقتی که سیم پیچ فعال می شود، آرماتور حرکت می کند و به تماس معمولاً باز شده متصل می‌شود تا جایی که جریان از طریق سیم پیچ وجود داشته باشد. وقتی انرژی آن کم شود به موقعیت اولیه خود می رسد.
مزایای رله های هوشمند
همه ی رله ها از مزایای مختلفی برخوردار می باشند. ایزوله سازی اولین مزیت رله می باشد. ایزوله بودن رله جزو موارد حفاظتی رله ها می باشد. این مزیت رله قسمت های سالم را از قسمت معیوب مدار جدا می کند.
عایق بندی: این یکی از مهمترین مزایای رله هوشمند است. با استفاده از این عملکرد می توان قسمت های معیوب و آسیب دیده زنجیر را به طور کامل از قطعات مستحکم جدا کرد. این کار از انتقال آسیب به قسمت های دیگر جلوگیری می کند و از آسیب دیدن جلوگیری می کند.
مدیریت مدار قدرت بالا: به طور کلی کنترل مدارهای با توان بالا مشکل است. با این حال، ما فقط می توانیم این کار را با یک رله هوشمند چند ولتی انجام دهیم و یک مدار چند ولتی را کنترل کنیم.
اقتصاد رله های هوشمند: رله های هوشمند جزء پرکاربرد اما ارزان قیمت هستند. این ابزارها به وفور در بازار یافت می شوند و به همین دلیل قیمت پایین تری دارند. اقتصاد رله آن را به یک جزء بسیار محبوب تبدیل کرده است.
کنترل مدار توان بالا مزیت دیگر رله ها به شمار می رود. زمانی که شما از یک رله ی هوشمند چند ولتی استفاده می کنید، قادر خواهید بود یک مدار چند صد ولتی را نیز کنترل نمایید. مزیت دیگری که انواع رله ها از آن برخوردار اند، صرفه اقتصادی آن ها می باشد.
آشنایی با اجزای رله هوشمند
به طور کلی رله هوشمند از 4 جزء اصلی زیر تشکیل شده است:
سیم پیچ ورودی: سیم پیچ یا سیم پیچ ورودی. برای راه اندازی سیم پیچ، لازم است دو منبع تغذیه (+ و -) به هر دو دستگاه متصل شود.
تیغه مشترک: یک سیگنال مشترک به این پایه متصل می شود.
NO-Normal Open: این تیغه معمولاً باز است و با تحریک سیم پیچ بسته می شود.
NC-Normal Close: این تیغه معمولا بسته و به COM متصل است و اگر بخواهیم با تحریک ورودی خروجی را قطع کنیم مصرف کننده را به این تیغه متصل می کنیم.
چه عواملی بر قیمت تابلو برق تاثیر می گذارد؟
این نوع ابزار به دلیل تنوع و گستردگی زیاد تابلوهای برق، قیمت متفاوتی در بازار دارد و معمولا عوامل مختلفی بر قیمت آن تاثیر می گذارد، برای درک بهتر می توان گفت، تابلو برق یک کارخانه بزرگ و پیچیده نسبت به تابلو برق یک خانه کوچک تفاوت فاحشی با هم دیگر دارند. با توجه به گستردگی و وجود ماشین آلات بسیار پیشرفته در کارخانه ها، ساخت و تولید تابلوهای برق معمولاً روزها و ماه ها طول می کشد و بسیار پیچیده است. به همین دلیل گران است و نیاز به کار زیادی دارد.
انواع تابلو برق موجود در بازار هر کدام قیمت های متفاوتی دارند. معمولا انتخاب و خرید هر کدام به نوع فعالیت و کار شما بستگی دارد. در بسیاری از مواقع کارشناسان این حوزه سعی می کنند از روی نقشه نصب نوع آن را مشخص کنند.
دانستن انواع تابلوهای برق می تواند در هزینه شما صرفه جویی کند، اما مهمتر از همه، مهارت شما در این زمینه است. توصیه می کنیم اگر در این زمینه تخصص و مهارت لازم را ندارید حتما از افراد مجرب کمک بگیرید و به هیچ عنوان آن را خریداری و نصب نکنید زیرا خطرات بیشتری دارد.
کاربرد تابلو برق
در دنیای امروز تابلوهای برق یکی از اجزای کلیدی واحدهای صنعتی و مسکونی هستند که بیشتر در منازل مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند. تابلوهای کانتر با توجه به تعداد واحدهای آپارتمان در صورت بیشتر بودن تعداد واحدها تابلوهای برق آپارتمان بزرگتر طراحی و در نظر گرفته می شود. اما در مکان صنعتی از تابلوهای برق به عنوان تابلو توزیع برق استفاده می شود که با توجه به تجهیزات مورد نیاز در صنعت از تجهیزات صنعتی ویژه صنعت در تابلو برق استفاده می شود. شاید این سوال برای شما پیش بیاید که تابلو برق چیست و چه کاربردی دارد.
کاربردهای مختلفی برای تابلوهای برق وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:
تابلوهای برق از انتقال برق گرفتگی به افراد و مصرف کنندگان جلوگیری می کند.
تجهیزات و دستگاه های داخل هر تابلو برق از عوامل محیطی مختلف مانند باران، باد، برف و ... محافظت می شوند.
تابلوهای برق برق را به طور مساوی و به مقدار لازم بین مدارهای مصرف کننده توزیع می کنند.
کلیدهای مدار و فیوز ها در تابلوهای برق ضریب توان را اصلاح می کنند، از نشت جریان جلوگیری می کنند و به توزیع یکنواخت کمک می کنند.
تابلوهای برق یکی از مهم ترین منابع تامین انرژی هستند و از چندین منبع برق استفاده می کنند.
عملکرد کلید ها و تجهیزات مدار بستگی به تابلو برق دارد.
وظایف انواع تابلو برق عبارتند از:
تابلوی کنترل دستی یا اتوماتیک در صنعت: هدف از پنل های دستی پنل هایی هستند که بدون کانکتوری که از سوئیچ های خاصی استفاده می کند، مصرف کننده را جدا کرده و مجددا وصل می کند.
تابلوهای برق توزیعی که معمولا در زیر تیرهای برق دیده می شوند.
تابلوهای برق خازنی: مجموعه ای از تابلوها هستند که اغلب در مکان های عمومی قابل مشاهده نیستند. این نوع پنل وظیفه متعادل سازی برق را دارد.
سخن پایانی
رله های هوشمند از جمله پرکاربردترین تجهیزات مورد استفاده در خانه هوشمند هستند. رله ها انواع و کاربردهای مختلفی دارند.این تجهیزات پرکاربرد عملکرد ساده ای دارند. می توان عملکرد این تجهیزات را به یک فیوز یا کلید روشنایی تشبیه کرد. از فیوزها و کلیدها برای قطع و وصل جریان برق استفاده می شود. برای این کار کافی است اهرم مکانیکی در نظر گرفته شده در جهت بالا یا پایین جابجا کنید. این کار سبب تغییر وضعیت کنتاکت ها و در نتیجه قطع یا وصل جریان برق می شود.در نهایت می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و یا خرید انواع رله به وب سایت آژند برق مراجعه نمایید.
