رله خودرو چیست؟
امروزه با پیشرفت علم و گسترش نیروی برق، لوازم و تجهیزاتی بسیار نوینی برای وسایل برقی ساخته شد که عملکرد و استفاده از آن ها را بهبود می بخشد. بدون استفاده از وسایل برقی نمی توان امور و کارهای روزمره را پیش برد، به همین دلیل است که بسیاری از مهندسان در پی طراحی و ساختن وسایل و تجهیزات بسیار جدیدی هستند که بدین ترتیب بتوانند زندگی انسان ها را بهبود ببخشند. یکی از قطعاتی که در بسیاری از وسایل مورد استفاده ما به کار رفته است، رله می باشد. رله حتی در خودروهای ما نیز مورد استفاده قرار گرفته به همین دلیل در این مقاله از وب سایت آژند برق قصد داریم تا به بررسی موضوع رله خودرو چیست؟ بپردازیم و اطلاعات کاملی را در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مقاله با آژند برق همراه باشید.
رله چیست؟
به طور قطع تا کنون نام رله را شنیده اید و درباره آن اطلاعاتی را دارید. در مقالات گذشته آژند برق درباره رله اطلاعات بسیاری را در اختیار شما عزیزان قرار داده ایم. در این بخش نیز قصد داریم تا در ابتدا تعریفی جامع از رله را برای شما عزیزان بیان کنیم. لازم به ذکر می باشد که رله یک قطعه الکترومکانیکی به شمار می آید که در مدارات الکتریکی مختلف مورد استفاده قرار گرفته و کاربرد آن به عنوان یک کلید ساده شناخته می شود. اما این قطعه با کلیدها یک سری تفاوت ها دارد.
در واقع رله ها برخلاف کلید که برای باز و بسته شدن آن باید به صورت دستی عمل کرد، در آن ها باز و بسته شدن با کمک نیروی برق یا جریان الکتریکی انجام خواهد گرفت. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که بهره گیری مزایای زیادی را به ما می دهد و یکی از مهمترین مزایای آن این است که رله این امکان را به ما می دهد تا بتوانیم دو بخش مجزاء یک سیستم که دارای دو منبع ولتاژ مختلف هستند، از یک دیگر جدا سازیم. به عنوان مثال می توان اشاره داشت که با استفاده از این قطعه خاص خواهیم توانست که یک موتور الکتریکی ۲۲۰ ولت را به وسیله میکرو کنترلر که دارای ولتاژ ۵ ولت است بدون هرگونه اتصال فیزیکی بین آن ها راه اندازی نماییم.
ممکن است این سوال برای شما عزیزان به وجود بیاید که یک رله از چه اجزایی تشکیل می شود؟! برای پاسخ به این سوال می توان اشاره داشت که یک رله از سه بخش زیر تشکیل می شود:
- سیم پیچ
- فنر
- کنتاکت ها
هنگامی که جریان در سیم پیچ جاری می گردد، یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم پیچ به وجود می آید و سبب جذب میله آهنی توسط سیم پیچ می شود. شایان به ذکر می باشد که انتهای میله آهنی مانند یک سوئیچ عمل می نماید و مدار را باز یا بسته خواهد کرد. زمانی که سیم پیچ مغناطیسی نباشد فنر موجود در رله میله آهنی را به حالت طبیعی آن (باز یا بسته) باز می گرداند.
نکات حائز به اهمیت در رله ها:
نکات بسیار مهمی درباره رله ها آن هم به هنگام تهیه رله، وجود دارد. دانستن جزئیات و نکات مربوط به رله ها از هر نظر مفید بوده و شما با توجه به آن ها می توانید رله مورد نیاز خود را تهیه فرمایید. از جمله نکات بسیار مهم درباره رله ها، می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- توجه به میزان ولتاژ و جریانی كه برای حركت دادن تیغه ها لازم می باشد.
- توجه به بیشترین مقدار ولتاژ و جریان که می تواند در تیغه و اتصالات آن به وجود بیاید.
- توجه به تعداد تیغه ها در رله ها
- تعداد اتصالات تیغه ها
- توجه به کنتاکت ها
اگر بخواهیم این نکته را برای شما عزیزان به صورت مفصل شرح دهیم، باید اشاره نماییم که کنتاکت ها که می توانند به صورت طبیعی باز یا به طور طبیعی بسته باشند. منظور از حالت طبیعی هنگامی می باشد که به سیم پیچ رله ولتاژی متصل نباشد در واقع می توان اذعان داشت که در یک رله ممکن است یک یا چند کنتاکت وجود داشته باشند که:
- کنتاکت هایی که درحالت طبیعی باز هستند را normally open یا NO اطلاق می گردند
- کنتاکت هایی که در حالت طبیعی بسته هستند را normally close یا NC می نامند.
انرژی دار کردن سیم پیچ در رله ها:
یکی از موضوعات بسیار حائر به اهمیت، انرژی دار کردن سیم پیچ ها در رله ها می باشد. باید اشاره شود که به منظور انرژی دار کردن سیم پیچ در رله ها به جریان و ولتاژ نیاز داریم. در واقع رله ها از لحاظ ولتاژ و جریان سیم پیچ هایشان با یک دیگر تفاوت هایی دارند. در واقع:
- ولتاژ می تواند از چند ولت تا ۲۲۰ ولت متغیر باشد.
- جریان می تواند بین چند تا ۲۰ میلی آمپیر تغییر نماید.
قابل ذکر است که هر رله دارای یک ولتاژ حداقلی می باشد که در ولتاژ کمتر از آن سیم پیچ انرژی دار نخواهد شد. این ولتاژ حداقلی به ولتاژ متوقف شدن شناخته می شود. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که، این امکان نیز وجود دارد که در برگه مشخصات رله ها به جای جریان مقدار مقاومت سیم پیچ بیان شده باشد که در این صورت از طریق رابطه" ولتاژ تقسیم بر مقاومت" مقدار جریان به حاصل می گردد.
نکته دیگری که باید به آن توجه نمایید، حداکثر ولتاژ و جریانی است که توسط کنتاکت ها قطع و وصل می گردد. بر روی بسته بندی رله ها و یا در برگه اطلاعات آن ها محدوده مجاز این ولتاژ و جریان به صورت کامل و واضح مشخص شده است که باید به تفاوت میان ولتاژ و جریانی که توسط کنتاکت ها قطع و وصل می شود و ولتاژ و جریانی که برای انرژی دار کردن سیم پیچ رله استفاده می شود دفت نماییم تا بتوانیم برای وسیله مورد نظر خود یک رله کاربردی و مناسب را انتخاب کنیم. البته شما عزیزان می توانید برای تهیه رله ها و دانستن اطلاعات ویژه درباره آن ها به وب سایت آژند برق مراجعه کرده و با کارشناسان برتر این مجموعه درباره رله ها و حتی سایر تجهیزات الکترونیکی مشورت نمایید.
رله خودرو چیست؟
یکی از قطعاتی که در بسیاری از خودروها مورد استفاده قرار گرفته و البته وظایف بسیار مختلفی را نیز بر عهده دارد، رله ها می باشند. رله ها در بخش های مختلف صنعت مورد استفاده قرار گرفته و در بخش خودرو سازی نیز به وفور از آن بهره گرفته می شود. در واقع در سیستم برقی اتومبیل ها از این قطعه خاص و قدرتمند استفاده می کنند. مهندسان و سازندگان خودروهای مختلف برای آن که در برخی از نقاط اتومبیل حجم زیاد سیم کشی به کار نرود از این قطعه خاص استفاده می کنند و آن را برای نقاط مختلف اتومبیل به کار می برند. شایان به ذکر می باشد که با استفاده از رله، سیم کشی خودرو به مراتب نظم بیشتری خواهند گرفت و بخش های مربوط به برق نیز در شرایط کاملا بهتر و مناسب تری قرار می گیرد.
همان گونه که در مقالات گذشته نیز اشاره کرده ایم، رله ها کلیدهای الکترومغناطیسی هستند که در صنایع مختلف از آن ها بهره گرفته می شود و اگر شما عزیزان به دنبال یک کلید الکترومغناطیسی می باشید، باید از رله ها بهره ببرید. در واقع رله خودرو نیز یک نوع سوئیچ اتوماتیک به شمار می آید که از یک جریان بسیار کم برای کنترل جریان ها و همچنین عملکردهای بزرگ بهره می برد. در صورتی که رله خودرو به طور صحیح کار نکند سبب خاموشی یا بد کار کردن اتومبیل نیز می گردد. استفاده از رله در بخش های مختلف خودرو کاملا رایج می باشد و استفاده از آن در سیستم برقی خودرو نیز بسیار گسترده است. از جمله مکان هایی از خودرو که در آن رله به کار رفته شده است، می توان به موارد مهم زیر اشاره داشت:
- استارتر برقی خودرو
- رابط های کامپیوتری
- چراغ
- بوق
- آفتامات
عملکرد رله خودرو چگونه می باشد؟!
اگر بخواهیم درباره عملکرد رله خودرو اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم، باید اشاره نماییم هنگامی که جریان نسبتا ضعیفی وارد سیم پیچ ها می گردد سیم پیچ و هسته آهنی به یک آهنربا تبدیل می شود و بر فنریت صفحه پلاتین غلبه کرده و سپس آن را به سمت هسته سیم پیچ حرکت می دهد و سبب اتصال کنتاکت ها به یک دیگر و هم چنین عبور جریان اصلی می شود.
به عنوان مثال می توان اذعان داشت که در مدار بوق یا چراغ های جلو خودرو از رله بهره برده می شود. در این حالت با وصل کردن کلید بوق یا چراغ های جلو، رله وصل می گردد و این رله برق مورد نیاز بوق یا چراغ های جلو را از طریق مدار شارژ یا باتری تامین می نماید. قابل ذکر می باشد که رله با جریان برق ضعیفی فعال می گردد و از این رو جریان زیادی از کلید بوق یا کلید چراغ های جلو عبور نخواهد کرد و از سوختن یا جرقه زدن در کلید بوق یا کلید چراغ های جلو جلوگیری به عمل می آید.
عیب یابی رله چگونه می باشد؟!
یکی از مهمترین مباحث، عیب یابی رله است. گاهی اوقات ممکن است رله با مشکلات متعددی مواجه شده و دچار عیب شود. از این رو بسیار ضروری است که رله عیب یابی شود و متخصص در این زمینه به حل مشکل موجود چه در سیستم خودرو و چه در وسایل برقی دیگر بپردازد. از جمله موارد بسیار مهم درباره عیب یابی رله می توان به موارد زیر اشاره داشت:
۱ـ عیب یابی رله باز شده:
- رله های باز شده باید به وسیله اهم متر بررسی گردند که بین پایه های 85 و86 سیم پیچ رله باید مقاومت الکتریکی کمتر از 100 اهم وجود داشته باشد و همچنین نباید اتصالی وجود داشت باشد
- اگر ولتاژ 12 ولت در اندازه بسیار کوچک ( یک الی دو ثانیه ) به این دو پایه متصل و قطع گردد، آن گاه درون رله سالم باید صدای تیک تیک قطع و وصل شدن به گوش برسد.
- لازم به ذکر می باشد که میان دو پایه دیگر 87 و 30 رله سالم در حالت غیر فعال هیچ ارتباط یا اتصالی نباید وجود داشته باشد. یعنی باشد در حالت قطع کامل قرار بگیرند.
۲ـ تشخیص خرابی و ایراد رله خودرو:
همان طور که می دانید، رله یکی از بخش های بسیار مهم و حیاتی در خودروها به شمار می آید. هر گاه رله خودرو با ایراد مواجه گردد، به طور قطع با نشانه هایی می توان برخورد کرد. به عنوان مثال از کار افتادن فن سیستم خنک کننده موتور ممکن است به رله مربوط باشد و در این صورت باید خودرو را برای تعمیر و عیب یابی به یک تعمیرگاه مناسب برده تا متخصصان بتوانند به عیب یابی آن بپردازند.
مزایا و معایب رله ها کدام است؟!
رله ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که در زیر به برخی از مهمترین آن ها اشاره می شود:
- به دلیل ماهیت مغناطیسی رله ها، قسمت قدرت با جریان های بالا را نسبت به مدار الکترونیکی فرمان ایزوله می نماید که برای محافظت از مدار بسیار مناسب می باشد.
- لازم به ذکر می باشد، رله ها می توانند با توجه به طراحی خود تا چند ده آمپر را تحمل کرده و در این مورد از ترانزیستورها بسیار مقرون به صرفه تر می باشند و می توان از آن ها به راحتی بهره گرفت.
- یکی از معایب مهم رله ها، کند بودن آن ها می باشد و این موضوع بدان معناست که رله ها نمی توانند با فرکانس بالا برق را قطع و وصل نمایند. بنابراین اگر می خواهید هزاران یا میلیون ها بار در ثانیه برق را قطع و وصل کنید (فرکانس های بالا چند کیلو هرتز یا مگاهرتز) به طور قطع نمی توانید از رله ها استفاده نمایید. شما در این مواقع حساس می توانید از خاصیت سوییچینگ ترانزیستور ها بهره ببرید.
- در هنگام حرکت تغییر وضعیت در رله، ممکن است جرقه تولید شود. از این قطعه نباید در محیط های دارای گازهای مشتعل شونده و مواد شیمیایی منفجره یا حساس به الکتریسیته استفاده کرد زیرا می تواند تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
- ممکن است که برخی اوقات با رله هایی برخورد نمایید که ولتاژ فرمان آن ها بیش از این است که بتوان آن ها را به صورت مستقیم با میکرو کنترلر روشن کرد (برای مثال رله های ۱۲ ولتی یا ۲۵ ولتی)
شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رله ها و انواع آن ها و کاربری این قطعات به وب سایت آژند برق مراجعه کرده و با کارشناسان در این باره مشورت نمایید.
